پیام فارس

آخرين مطالب

سرمقاله دنیای اقتصاد/ مقصران همیشگی مقالات

سرمقاله دنیای اقتصاد/ مقصران همیشگی
  بزرگنمايي:

پیام فارس - دنیای اقتصاد / «مقصران همیشگی» عنوان یادداشت روز در روزنامه دنیای اقتصاد به قلم نوید رئیسی است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
چرا دولت که خود با صلاحدیدش ارز ترجیحی را به واردکنندگان کالاهای اساسی تخصیص می‌دهد، قادر به کنترل «گرانی» در انتهای زنجیره عرضه به مصرف‌کننده نیست؟ این پرسشی بود که چندی پیش آقای رئیس‌‌‌جمهور در گفت‌وگو با وزیر محترم جهاد کشاورزی مطرح کردند.
چنانچه بر سیاق تاکید آقای رئیس‌‌‌جمهور در دوره رقابت‌‌‌های انتخاباتی، پرسش مطرح‌‌‌شده را با «کارشناسان» در میان بگذاریم، احتمالا اغلب اقتصاددانان باتجربه‌‌‌تر با تلخ‌‌‌خندی خواهند گفت که این پرسش‌‌‌ از زمان دلار 7تومانی در دهه 1360 تا امروز توسط همه سیاستمداران با بیان‌‌‌های متفاوت تکرار شده است؛ گویی این ویژگی سیاست در ایران است که سیاستمداران، فارغ از گرایش‌‌‌های جناحی و سیاسی، پس از کسب آرای عمومی در زمینه اقتصاد به تنظیمات اولیه بازگردند. 
بازار
در چنین شرایطی، طبیعی است که پاسخ کارشناسان اقتصادی هم پاسخی جدید نباشد. اقتصاددانان در توضیح سرچشمه آنچه به‌‌‌نادرستی «گرانی» خوانده می‌شود، به آقای رئیس‌‌‌جمهور توضیح خواهند داد که تفاوت نرخ ارز ترجیحی و نرخ ارز بازار، با ایجاد فرصت‌‌‌های فساد، رانت‌‌‌جویان را همچون آهن‌‌‌ربا به سمت خود جذب می‌کند. نتیجه، تزریق ثروت‌‌‌های هنگفت مالی به جیب رانت‌‌‌جویان، آن هم در حالی است که قیمت‌ها همچنان با تورم افزایش می‌‌‌یابند. چنانچه کارشناسان اقتصادی بخواهند کمی چاشنی اقتصاد سیاسی را نیز به پاسخ خود بیفزایند، احتمالا به آقای رئیس‌‌‌جمهور هشدار خواهند داد، آنانی که به ارز ترجیحی دسترسی دارند، مردمان عادی نیستند، بلکه اغلب ذی‌‌‌نفوذانی هستند که طی دهه‌‌‌ها تجربه‌‌‌اندوزی در کار خود استاد شده‌‌‌اند و اکنون نه‌تنها می‌‌‌توانند منافع خود را به‌‌‌صورت سازمان‌‌‌یافته در قالب گروه‌‌‌های ذی‌نفع به پیش ببرند، بلکه در بده‌‌‌بستان‌‌‌های اقتصادی-سیاسی از حمایت سایر منتفع‌‌‌شوندگان قیمت‌گذاری دستوری و ارزانی دولتی نیز برخوردار هستند.
شاید آقای رئیس‌‌‌جمهور که در زمان رقابت‎‌‌‌های انتخاباتی بر ایفای نقش‌‌‌های حمایتی دولت تاکید بسیار می‌‌‌کردند، در مواجهه با استدلال کارشناسان اقتصادی این پرسش جدید را پیش بکشند که پس تکلیف وظایف اجتماعی دولت‌‌‌ها چه می‌شود؟ آیا دولت باید شهروندان را در شرایط بحران معیشتی به حال خود رها کرده و از خود سلب مسوولیت کند؟ این پرسش نیز البته پرسشی تازه نیست. کارشناسان اقتصادی احتمالا در وهله نخست به آقای رئیس‌‌‌جمهور خواهند گفت که استفاده از ابزار مداخله قیمتی بدترین نوع حمایت است؛ چرا که این ابزار علاوه بر ایجاد فرصت‌‌‌های رانت‌‌‌جویی و فساد، سیگنال‌‌‌های مرتبط با ارزندگی و کمیابی را مخدوش می‌کند. از دیدگاه ایجابی اما کارشناسان اقتصادی احتمالا بر این نکته پافشاری می‌کنند که بهترین سیاست حمایتی، کنترل تورم و ثبات اقتصادی است، نه فراهم‌‌‌آوری ارزانی دولتی. آنها خواهند گفت که حتی ایجاد رشد اقتصادی نیز وظیفه دولت نیست. تنها وظیفه دولت ایجاد فضای اقتصادی پیش‌بینی‌‌‌پذیر، باثبات و رقابتی است که شهروندان بتوانند در سایه آن با آرامش خاطر و اطمینان به فعالیت بپردازند. در صورت فراهم آمدن شرایط مناسب، شهروندان خود رشد اقتصادی را ایجاد می‌کنند.
کارشناسان اقتصادی بارها هشدار داده‌‌‌اند، تا زمانی که موتورهای خلق تورم و جهش‌‌‌های ارزی با سوخت سیاست با قدرت به کار خود ادامه می‌دهند، سیاست‌‌‌های حمایتی دولت‌‌‌ها هیچ‌گاه نمی‌‌‌توانند به سرنوشتی بهتر از تجربه‎‌‌‌های پیشین منتهی ‌‌‌شوند. شاید بد نباشد که آقای رئیس‌‌‌جمهور از وزرای کابینه بخواهند فهرستی از اقلامی را که دولت‌‌‌ها طی چهار دهه گذشته در تثبیت قیمت آنها موفقیت نسبی داشته‌‌‌اند خدمت ایشان ارسال کنند. چنین فهرستی در صورت تهیه، دو ویژگی مشخص خواهد داشت. اول، تنها شامل اقلامی خواهد بود که دولت در زمینه کنترل و مدیریت آنها از انحصار کامل برخوردار بوده و دوم، در عرضه کافی آنها با بحران مواجه است. وضعیت گاز، برق و بنزین یک نمونه روشن از اقلام چنین فهرستی است. دولت‌‌‌ها در ایران طی دهه‌‌‌های گذشته از «گرانی» قیمت حامل‌‌‌های انرژی جلوگیری کرده‌‌‌اند؛ اما به چه بهایی؟ بهای سنگین پرداختی این بوده که دارنده اولین ذخایر نفت و گاز با بحران انرژی مواجه شده است.
تصویر آسمان‌‌‌خراش‌‌‌هایی مانند برج‌‌‌های جده، خلیفه، شانگهای و... اغلب به عنوان نمادی از توسعه‌‌‌ شهرها و کشورها در نظر گرفته می‌شود. به این نمادها البته می‌‌‌توان از منظر استعاری دیگری نیز اندیشید. چه شد که انسان‌‌‌ها موفق شدند با برکشیدن سازه‌‌‌های چند صد طبقه پایدار قلب آسمان را بشکافند؟ پیچیدگی ساخت آسمان‌‌‌خراش‌‌‌ها از این موضوع ناشی می‌شود که ساختمان‌‌‌های بلندمرتبه همزمان در معرض دو نیروی متفاوت قرار می‌‌‌گیرند. آسمان‌‌‌خراش‌‌‌ها علاوه بر نیروی عمودی گرانش باید قادر باشند در برابر نیروی افقی باد نیز مقاومت کنند. مقاومت در برابر نیروی عمودی را می‌‌‌توان با پی‌‌‌ریزی عمیق و استحکام اسکلت تضمین کرد؛ اما مقاومت در مقابل نیروهای افقی نیازمند آن است که این سازه‌‌‌ها، مانند درختان، بتوانند با انعطاف به‌‌‌راحتی تا چند متر به چپ و راست حرکت کنند. 
راز پایداری نظام‌های حکمرانی، همانند آسمان‌‌‌خراش‌‌‌ها، در ترکیب ظریف استحکام و انعطاف‌‌‌پذیری نهفته است. در نظام‌های حکمرانی توسعه‌یافته استحکام با تکیه بر دانش اقتصادی و انعطاف‌پذیری با رجوع به آرای عمومی تامین می‌شود. ساختمان نظام حکمرانی اقتصادی ایران، در نقطه مقابل این استعاره، نه‌تنها براساس اندیشه‌‌‌ای استوار پی‌‌‌ریزی نشده، بلکه بنایش تا آن اندازه متصلب است که هرگونه ارتباطی را با واقعیت‌‌‌های بیرونی دنیای امروز از دست داده است. هنوز که هنوز است، مساله ساده و پیش‌‌‌افتاده‌‌‌ای مانند تعطیلی شنبه به‌‌‌جای پنج‌شنبه از این دفتر به آن دفتر ارجاع می‌شود، بی‌‌‌آنکه راه‌‌‌حلی برای آن اندیشده شود. این تنها تورم نیست که با «گرانی» اشتباه گرفته می‌شود، اصولا هیچ‌‌‌یک از معضلات اصلی کشور طی دهه‌‌‌های گذشته به‌‌‌صورت مبنایی حل و فصل نشده‌‌‌اند و تنها به عنوان میراث از دولتی به دولت دیگر انتقال یافته و بدتر شده‌‌‌اند. نظام حکمرانی اقتصادی ما نه حاضر به قبول دانش بشری است و نه حاضر است از تجربیات خود و سایرین درس بگیرد. آقای رئیس‌‌‌جمهور، مقصر وضعیت موجود نظام حکمرانی اقتصادی است، اما متاسفانه شهروندان ایرانی نمی‌‌‌توانند یقه آن را بگیرند.

لینک کوتاه:
https://www.payamefars.ir/Fa/News/937058/

نظرات شما

ارسال دیدگاه

Protected by FormShield
مخاطبان عزیز به اطلاع می رساند: از این پس با های لایت کردن هر واژه ای در متن خبر می توانید از امکان جستجوی آن عبارت یا واژه در ویکی پدیا و نیز آرشیو این پایگاه بهره مند شوید. این امکان برای اولین بار در پایگاه های خبری - تحلیلی گروه رسانه ای آریا برای مخاطبان عزیز ارائه می شود. امیدواریم این تحول نو در جهت دانش افزایی خوانندگان مفید باشد.

ساير مطالب

آماده‌باش 3500 نفر در شهرداری شیراز در ایام نوروز 1404/ هم‌دلی و وفاق حاکم است

فیروزآبادی: بسته‌های حمایتی خادمیاران نکا در سایه مهر رضوی توزیع شد

راهنمای بازارهای معروف شیراز ؛ از بازار وکیل شیراز تا خیابان پشت ارگ کریمخان + آدرس و مسیر دسترسی

پلمب خانه‌های مسافر بدون مجوز در فارس/آرامگاه آبش‌خاتون مرمت می‌شود

توقف فجر سپاسی در شیراز مقابل مس سونگون

مهربانی در آستانه نوروز؛ توزیع 1000 بسته معیشتی به همت خیرین و بنیاد گلستان / کمک به خانواده‌های نیازمند، تجلی همدلی در روزهای سخت اقتصادی

آزادی یک زندانی مالی در سایه همدلی رسانه های شیراز / حرکت بی نظیر خبرنگاران و عکاسان خبری استان فارس برای نخستین بار

از ریخت و پاش و پول‌پاشی‌های بیجا خودداری کنید

کارکنان بنیاد از لحاظ رضایت‌مندی نسبت به سایر دستگاه ها بالاترین نمره را داشته باشند

آقای رییس‌جمهور! ساعت رسمی کشور را 2 ساعت جلو بکشید

مردم عراق اجازه نمی‏‌دهند دولت‌‏شان علیه منافع ایران اقدام کند

سخنران تندرویی که حکم عزل پزشکیان را داده کیست؟

عکسی که ماجرای مرگ مارادونا را بار دیگر شعله‌ور ساخت

چگونه ورق به نفع پوتین برگشت؟

عوامل موثر در ایجاد گره‌های تیروئیدی

بودجه 1404 در مجمع تشخیص مصلحت نظام تصویب شد

15 هزار لیتر نفت‌گاز قاچاق در فارس کشف شد

دعوت امام جمعه شیراز از مردم برای پیوستن به پویش نه به تصادف

عرضه میوه ویژه شب عید در بازارچه‌های شه راز شیراز

پلمب خانه‌های مسافر بدون مجوز در فارس / آرامگاه آبش‌خاتون مرمت می‌شود

کلاهبرداری‌های نوروزی به بهانه بلیط ارزان هواپیما

10 سریال کره ای پیشنهادی شبیه دکستر

بازی ایران و امارات را داوران کره ای قضاوت میکنند

تقسیم بسته‌های معیشتی در بین نیازمندان در روستای بلیان کازرون

فردا سه شنبه تکلیف مزایده در پتروشیمی خلیج فارس مشخص می شود/ مزایده را رد یا تأیید نمی کنیم

فعالیت 185 مرکز عرضه تنظیم بازار توزیع میوه در فارس

رشد حجم نقدینگی در سال 1403

سرپرست خبرگزاری مهر در استان کهگیلویه و بویراحمد منصوب شد

مراسم «به طعم مقاومت» در شیراز

مدیرکل آموزش و پرورش استان: مدارس فارس آمادگی میزبانی 70 هزار نفر میهمان نورزی را دارند

نرخ رشد 12 ماهه نقدینگی اعلام شد

چرا مکران مهم است؟!

صدور حکم اعدام برای عامل قتل نیان دختر 7 ساله بوکانی

موتورسیکلت میلیاردی قاچاق در دام پلیس کازرون گرفتار شد

چطور به فلان موسسه چند برابر بودجه می‌دهند اما به ورزش نه؟

حرکت نو در بازی کهنه‌ هسته‌ای

افزایش دستمزد کارگران؛ بالاتر از تورم

ویترین روسی در دل اژدها

مشت ترامپ باز شد!

اندیشکده آمریکایی مطرح کرد: حذف ایران از عراق

سبزی ‌های مفید برای دستگاه گوارش

درباره غده تیروئید بیشتر بدانید!

سوزن سوزن شدن دست و پا می‌تواند به این دلیل باشد

نرخ نقدینگی 27.8 درصد شد؛ رشد 22 درصدی پایه پولی

کاهش 30 درصدی تاخیر پروازها در فرودگاه امام خمینی

شرایط ثبت نام متولدین 1402 در صندوق‌های قابل معامله بورس

امکان صفر کردن صادرات نفت ایران وجود ندارد

اولین اظهارنظر وزیر کار بعد از تعیین حداقل حقوق کارگران

مدیرکل زندان‌های استان فارس: عیدی دادن و گرفتن؛ سنتی دیرینه در فرهنگ ایرانی

رئیس پلیس راهور شیراز:همه با هم، برای سفری بدون حادثه!