پیام فارس - فارس مقصد محبوب گردشگران نوروزی است . اگر شما هم قصد سفر به فارس در تعطیلات سال نو دارید خوب است بدانید زیبایی های فارس منحصر به شیراز نمی شود و علاوه بر جاذبه های پر آوازه شیراز دیگر شهرستان های این استان نیز گنجینه های عظیمی از تاریخ و تمدن ایران زمین را در سینه دارند که هر یک به تنهایی می تواند مقصد سفر ایرانگردان داخلی و خارجی باشد.
توریسم آنلاین: از تنگه «الله اکبر» جاده مستقیمی به دروازه شیرازمی‌رسد؛ مصداق نام این تنگه ازآنجاست که وقتی چشم مسافر در آن نقطه به جلگه شیراز می‌افتد، به گونه‌ای محو زیبایی آن می‌شود که بی‌اختیار ازفرط حیرت و تحسین می‌گوید: «الله اکبر»! ایرانی‌ها و بیشتر جهانگردان خارجی، استان فارس را به واسطه آثار فرهنگی و تاریخی بی‌نظیری که دارد می‌شناسند؛ از تخت جمشید، پاسارگاد، نقش رستم تا حرم مطهرشاهچراغ و امامزاده های بسیار دیگری که مامن و پناه زوار هستند و نیز آرامگاه‌های حافظ، سعدی و بابا کوهی ، باغ ارم، ارگ کریم خانی و بازار و حمام وکیل و دهها شهر بسیار زیبا و تاریخی که در گوشه و کنار این استان زیبا هر گردشگری را مجذوب خود می کند.

حتی به جرات می‌توان گفت، بسیاری از گردشگران، این استان زیبا را با نام فالوده شیرازی هم می‌شناسند و حتی عرقیات و ترشی‌هایی که طعم‌شان فراموش نمی‌شود، بخش دیگری از جاذبه‌های فارس است که نمی‌توان به سادگی از کنار آن گذشت.
استان فارس، یکی از کهن‌ترین مناطق ایران است که با توجه به گسترده بودن آن، تقریبا هفت درصد کشور را شامل می‌شود. وسعت زیاد از یک سو و نزدیکی به خلیج‌فارس در نواحی جنوبی و مجاورت به کویر در نواحی شمال شرق، سبب به وجود آمدن تنوع آب و هوایی و اقلیمی در این استان شده است؛ چنانکه ناحیه کوهستانی شمال و شمال غربی، با زمستان‌های نسبتا سرد و تابستان‌های معتدل، نواحی مرکزی با زمستان‌های نسبتا بارانی و معتدل و تابستان‌های گرم و خشک و ناحیه جنوب و جنوب شرقی، با زمستان‌های معتدل و تابستان‌های بسیار گرم، میزبان گردشگرانی است که در طول سال، به استان فارس سفر می‌کنند.
درواقع، فارس پهناورتر از آن است که بتوان سیر و سیاحت را تنها در شهر شیراز خلاصه کرد؛ جهرم، فیروزآباد، استهبان و فسا که در نزدیکی شیراز قرار دارند، با تعداد زیادی از آثار طبیعی و تاریخی، می‌توانند گزینه‌های خوبی برای سفری چند روزه باشد، اما شهرهای زیبا و تاریخی دیگری را نیز مانند داراب، کازرون، لار، ارسنجان، سپیدان و آباده را نباید فراموش کرد.
یادگاری‌های ساسانیان را در فیروزآباد ببینید

«فارس» برای بیشتر گردشگران ایرانی، با شیراز و تخت جمشید معنا می‌شود، اما کمی دورتر از شیراز، شهری است که با سفر به آن می‌توانید مجموعه‌ای از یادگارهای ساسانی را از نزدیک ببینید. «فیروز آباد» یکی از همان شهرهای تاریخی استان فارس است که با آتشکده ساسانی قلعه دختر، شهر گور و بقیه بناهای باستانی‌اش، بسیار زیبا و خاطره انگیز است.
نقش برجسته ساسانیان، عمری به درازای هزار و 800 سال دارد، اما هنوز یکی از دیدنی ترین آثار این شهر به حساب می‌آید. این نقش برجسته رنگی، نقش زنی را نشان می‌دهد که حجاب دارد و در واقع تنها نقاشی رنگی ساسانی‌هاست، اما تا به حال کمتر گردشگری از آن بازدید کرده است.
به جز این، آنچه فیروزآباد را بیشتر از همه مشهور می‌کند، کاخ اردشیر بابکان یا آتشکده فیروزآباد است که قدمت آن به پیش از ساسانیان می‌رسد و در دوران اردوان پنجم، آخرین پادشاه اشکانی، به دست اردشیر بابکان که بنیانگذار سلسله ساسانی بود، ساخته شده است.
این کاخ، که آن را با مصالح لاشه سنگ و ملات گچ ساخته‌اند و با ظرافت زیادی تزیین کرده‌اند، تالارهای تو در تویی دارد و با گذشت 1800سال، گچ‌بری قسمت بالای دیوارهای داخلی آن همچنان سالم مانده‌است. این بنا در کنار روستایی به نام «آتشکده» بنا شده است و اردشیر بابکان آن را نزدیک مدخل تنگاب در کنار چشمه‌ای با آب زلال، جانمایی کرده است.
تفرجگاه «تنگ خرقه» با رودخانه و آبشار و فضای دلچسب جنگلی، چشمه حنیفقان، چشمه آتشکده و چشمه تنگاب در میان رودخانه و کوه، شهر میمند یا شهر گل محمدی همراه با زیستگاه گونه‌های نادر حیوانات و پرندگان مهاجر، چشمه آب گرم قیروکارزین با نخلستان و فضای سبز بسیار زیبا، از جاذبه‌های دیدنی فیروز آباد است که می‌تواند برای هر گردشگری، دلچسب و شوق انگیز باشد.
دیدار از شهر نخل و باربد با 60 اثر تاریخی

اگر از مرکز شهر شیراز به سوی جنوب شرق آن حرکت کنیم، پس از طی حدود 190 کیلومتر، به شهری زیبا و باستانی می‌رسیم که بیش از 60 اثر تاریخی ثبت شده را در دل خود جای داده است.
مسجد جامع جهرم که در یکی از محلات قدیمی شهر قرار دارد، دارای دو طبقه و از سنگ کوهستان و گچ است و کتیبه‌های متعددی در ورودی آن به چشم می‌خورد. در عین حال، اگر راه را به سوی جنوب شهر کج کنید، می‌توانید بر بالای تپه‌ای با صفا بروید که به جهرم مشرف است و تمام شهر زیر پای شما قرار می‌گیرد و هنگام شب می‌درخشد. در این منطقه، آتشکده قدمگاه را نیز می‌بینیم که از جمله آثار باستانی جهرم به حساب می‌آید. گفته می‌شود این بنای آجری که به قدمگاه جهرم معروف است، از معابد آناهیتا و ویژه زنان بوده است، اما ساختمان بنا با توجه به بنای مستطیل شکلی که در اطراف گنبد چارطاقی قرار دارد، بیشتر شبیه شبستان مسجد است که با طاق‌های متعدد به بیرون راه دارد. باربد نیز مشهورترین شخصیت تاریخی جهرم است. او نامدارترین موسیقی‌دان دوره ساسانی بوده و در جهرم متولد شده است و در همین شهر می‌توانید نام باربد را همه‌جا ببینید؛ از سوپر مارکت گرفته تا تاکسی تلفنی!
اگر هوای رفتن به غار به سرتان زد و در عین حال ابزار لازم برای پیمایش غار را همراه نداشتید، پیشنهاد می‌کنیم غار سنگ ‌شکن یا غار سنگ‌تراشان را انتخاب کنید که در 3 کیلومتری جهرم قرار دارد. این غار بسیار زیبا، ساخته دست بشر است که طی حدود دو قرن پیمایش و کندن سنگ‌ها به وجود آمده و وسعت آن حدود 20هزار متر مربع است. سنگ‌های مرمرین این غار، سال‌های سال برای امرار معاش مردم جهرم تراشیده می‌شدند و در اختیار مردم شیراز و اصفهان قرار می‌دادند، اما با معروف شدن سنگ‌های نی ریز، تراشیدن این غار نیز متوقف شد و امروز به مکانی برای بازدید گردشگران تبدیل شده است. علاوه بر دهها غار طبیعی دیگر، چشمه‌های جهرم نیز بسیار زیاد است و حداقل 30 چشمه زیبا محل اتراق بسیاری از مسافران و گردشگرانی است که از شهرهای مختلف استان فارس به جهرم سفر می‌کنند. خرما و لیموهای خوش طعم و آبدار این شهر هم از سوغاتی‌های معروف جهرم است.
آسمان این شهرِ 7 هزار ساله را رصد کنید

اگر از سمت جهرم به شرق استان فارس حرکت کنید، شهر بسیار دیدنی و زیبای فسا را خواهید دید؛ شهری که آثار تاریخی و طبیعی متعددی دارد که نمی‌توان آن را نادیده گرفت.
تاریخ فسا به واسطه «تل» ضحاک، به بیش از هفت هزار سال پیش بازمی‌گردد و طی کاوش‌های باستان‌شناسی، اشیایی همچون جام سفالی فیروزه رنگ با لعاب مینایی، انواع ظروف مینایی برجسته کاری شده، قبه‌های طلا و سکه‌هایی از دوران‌های مختلف یافت شده است.
علاوه بر دهها آثار تاریخی، رصدخانه و مرکز علمی فسا، به عنوان بزرگ‌ترین رصد خانه آماتوری جنوب ایران شناخته می‌شود که می‌توانید از امکانات آن همچون اتاق تلسکوپ، اتاق افلاک نما و سالن برگزاری کلاس‌های آموزشی بهره‌مند شوید و سفری خاطره انگیز داشته باشید.
بهشت طبیعت گردی فارس اینجاست

بعد از بازدید از فسا برای طبیعت گردی غار بسیار زیبا و تاریخی روستای «تادوان» را پیشنهاد می‌کنیم. البته باید کمی مسیر خود را به سوی شیراز کج کنید، چراکه این روستا در 23کیلومتری مرکز شهرستان «خفر» قرار دارد و قدمتش به بیش از 2500 سال می‌رسد.
غار این روستا، به عنوان یکی از بزرگ‌ترین غارهای ایران شناخته می‌شود و حتی داستان‌ها وافسانه‌هایی درباره آن نقل می‌شود که می‌گویند «انتهای غار تادوان به خلیج فارس متصل است!» حتی «تادوان» در دوران گذشته هم شهرت فراوانی داشته و محصولات آن به اصفهان، یعنی پایتخت صفویان ارسال می‌شد. تادوان به علت آب و هوای مطبوع، از قدیم مورد توجه سیاحان و اروپاییان بوده و از گرمای بندرعباس به باغستان‌های آن پناه می‌برده‌اند.
شهرستان خفر با شهر و روستاهایی سرسبز و شاداب در آغوش باغ های مرکبات پهناور ، نخلستان های پر بار، آبشاران و چشمه ساران پر آب بهشتی دل انگیز برای گردشگران در چهار فصل سال است .خصوصا نوروز که در این منطقه جای سوزن انداختن نیست.
مقبره جاماسب حکیم و قلعه آن مربوط به دوره ساسانیان درشهرستان خفر روستای کراده و در مجاورت روستای گاره واقع شده است. این اثر که به‌ عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است، از جمله جاهای دیدنی خفر به حساب می‌آید.
ساختمان آرامگاه به‌ صورت مکعب شکل است که روی تپه‌ای کوتاه احداث شده و از سنگ‌های تراش خورده بدون ملاط ساخته شده‌ است. آرامگاه تشابه فراوانی با کعبه زرتشت در نقش رستم دارد. به‌علت تراش خوردن سنگ‌های آرامگاه می‌توان آن را به دوران هخامنشی و دورانی که شهر خفر دارای اهمیت بوده نسبت داد.
پرسه در تنها شهر ایران که کوچه ندارد

لارستان، سرزمینی است دوست داشتنی و دیاری است زیبا که می‌گویند هر کجا برکه‌ای نشسته به خاک، بی‌شک آنجاست مرز لارستان! سرزمینی از خطه جنوب ایران که همیشه گرم و باصفا و زیباست.
لارستان، وسیع ترین شهرستان فارس و شهر لار، مرکز لارستان است که در چهارراه گردشگری استان فارس و در فاصله 380 کیلومتری جنوب شرق شیراز قراردارد. لارستان کهن را در قدیم «ایراهستان» می‌نامیده‌اند. ایراهستان، سرزمین وسیعی بوده که می‌گویند بیش از 400 آبادی داشته و مرکز آن شهر قدیمی لار بوده است.
در این سرزمین کهن، آتشکده معروف «آذرفرنیغ» در روستای کاویان قرار دارد که امروزه کاخ فرو ریخته‌اش یادآور تمدن روزگاران گذشته این سرزمین کهن است. قلعه «پرویزه» و چهارطاقی «محلچه» شهر اوز و تپه ماقبل تاریخ جنوب شهر لار و آثار به جا مانده از دوران پیش از اسلام، بازمانده‌های تاریخی این مرز و بوم است که در مقابل لرزش‌های شدید و مکرر زلزله، همچنان پابرجا ایستاده‌اند.
مسجد جامع لار یکی از مساجد تاریخی لارستان است که در اوایل قرن هشتم هجری قمری ساخته شده است. بنا بر روایت‌های تاریخی، این مسجد را زنی به نام «فرخ لقا الملک» که پس از درگذشت شوهرش، حاکم لار بوده، ساخته شده است. اولین سال فرمانروایی فرخ لقا، سال 706 هجری قمری بوده و با این حساب، مسجد جامع لار بین سال‌های 706 تا 717 بنا نهاده شده است. این مسجد تاریخی در اثر زلزله چند بار تخریب شده است، اما در اوایل دهه 1370 هنگام ساخت بنای جدید این مسجد، متأسفانه محراب تاریخی آن تخریب شد. جالب این است که ساختمان‌های لار بر اساس اصول ایمنی و ضد زلزله ساخته شده است و از آن جایی که کلیه معابر و خیابان‌های آن با طرح شطرنجی طراحی شده، این شهر فاقد کوچه و مسیرهای بن‌بست است و در واقع، تنها شهر ایران به شمار می‌رود که هیچ کوچه‌ای در آن دیده نمی‌شود.
سیر و سیاحت در گلستان چهار اقلیم داراب

طبیعت زیبای ایران، در هر منطقه‌ای از شمال تا جنوب و در هر گوشه‌ای از کشور، شگفتی‌های خاصی پدید آورده است، اما وقتی در شهر تاریخی و کهن داراب سخن از کوه و دره و دشت می‌شود، شگفتی‌های طبیعت، بسیار جذاب‌تر می‌شود.
آب‌تنی در چشمه‌ها و عبور از آبشارها و حوضچه‌های زلال «تنگه رغز»، ماهی‌‌های خوش خوراک قزل آلا و گشت و گذار در سرزمین سرسبز و گل‌های محمدی، تنها بخشی از زیبایی‌ها و جاذبه‌های طبیعت بکر داراب است. سرتاسر داراب یا دارابگرد، یکی از بزرگترین ولایات پارس باستان، سرشار از شگفتی‌های منحصربه‌فرد تاریخی و طبیعی است.
داراب، تنها مسجد چهار مناره‌ای ایران را در دل خود جای داده است. این مسجد، دارای چهار برج تنومند و 11ضلعی متساوی‌الاضلاع است. از این رو به آن مسجد چهار مناره‌ای می‌گویند. بنای مسجد در دوران سلطنت شاه طهماسب اول در سال‌های 984-930 هجری شمسی ساخته شده و داخل آن، درختان تنومند خرما، پرتقال و نارنج روئیده است. در داراب همچنین بد نیست از آتشکده آذرخش هم دیدن کنید. نام دیگر این مکان، مسجد سنگی است. آتشکده در فاصله 5 کیلومتری از جنوب شرقی داراب واقع شده است. می‌گویند این بنا در ابتدا از معابد مهرپرستان بوده، سپس ساسانیان آن را به آتشکده تبدیل کرده و در نهایت، با اضافه کردن محراب، به مسجد تبدیل شده است.
یکی از نقاط دیدنی شهرستان داراب، «لایزنگان» است، روستایی با آب و هوای متفاوت و مطبوع که در برگیرنده غارها و دهها چشمه‌سار زیباست. روستای لایزنگان از بزرگ‌ترین تولید کنند‌گان گل محمدی جهان به‌شمار می‌رود که بالغ بر 5000 هکتار گلستان دیم محمدی و حدود 5 هزار گل محمدی آبی در آن وجود دارد. محصول گل‌محمدی این روستا در فصل بهار به سراسر ایران، خصوصاً جهت گلابگیری، به قمصر‌ کاشان صادر می‌شود.
سپیدان؛ میزبان چهار فصلِ طبیعت گردان

«سپیدان» در 80 کیلومتری شیراز، یکی از زیباترین مناطق استان فارس است که نه‌تنها در فصل تابستان گردشگران بی‌شماری را جذب خود می‌کند، بلکه در زمستان هم پیست‌های پوشیده از برف آن، میزبان اسکی‌بازان است.
در نزدیکی سپیدان، تفرجگاهی زیبا قرار دارد که با آبشارهای خروشان مارگون، رودخانه‌های متعدد، جنگل‌های سرسبز و چشمه‌های گوارا، بهشت گمشده لقب گرفته است. طبیعت منحصر به‌فرد سپیدان به حدی زیباست که در هر چهار فصل سال، حتی میزبان بسیاری از گردشگران و اسکی بازان کشورهای حوزه خلیج فارس است.
بارها استان فارس را ایران کوچک نامیده‌اند؛ سرزمینی که در هر فصل سال، آب و هوایی متنوع و در هر گوشه از خاک پهناورش، گونه‌های متنوع و متعدد گیاهی و جانوری را می‌توان یافت و دیار سپیدان، اما چشم و چراغ این سرزمین تاریخی به شمار می‌رود. طبیعت زیبای این شهرستان به اندازه‌ای جذاب و متنوع است که می‌تواند میزبان شایسته‌ای برای طبیعت‌گردان، کوهنوردان، غارنوردان، صخره‌نوردان و حتی اسکی‌بازان و علاقه‌مندان به ورزش‌های زمستانی و پرنده‌نگری و رصد حیوانات وحشی باشد.
سپیدان مرکز ورزش‌های زمستانی استان فارس، دارای 2 پیست اسکی است. پیست اسکی پولاد کف، به عنوان یکی از پیست‌های اسکی بزرگ کشور به تله‌کابین، تلسکی، مهمانسرا، رستوران، ماشین‌های کوهستان و دریاچه مصنوعی مجهز است و در تمام طول سال امکان استفاده از این امکانات را برای مردم محلی و گردشگران داخلی و خارجی مهیا می‌سازد.
سفر به استهبان، پایتخت انجیر جهان

می‌گویند استهبان یعنی هسته انگور! در حالی که استهبان، پایتخت انجیر جهان است؛ میوه‌‌ای که بارآوردن آن، علمی را می‌طلبد که سینه‌در‌سینه استهبانی‌ها جای دارد.
استهبان در 190 کیلومتری شیراز قرار دارد، شهری سرسبز و آرام با ساختمان‌هایی که طعنه به ساختمان‌های تهران و اصفهان می‌زنند. روستای «گرده» در حوالی استهبان با فروش انجیر، یکی از پردرآمدترین روستای ایران است برای میوه‌ای که قیمت آن طعنه به پسته می‌زند.
ساخت ظروف سفالی لعابدار و ظریف و کاشی‌های رنگارنگ، از مهم‌ترین صنایع دستی شهرستان استهبان است. فرش‌بافی هم در این منطقه بسیار رونق دارد و قالی‌هایش بیشتر توسط زنان و دختران و با نقش‌های محلی بافته می‌شوند. نمد مالی، کلاه بافی، صابون پزی و تخت گیوه سازی هم از دیگر صنایع دستی این منطقه است ‌که برای فروش به دورترین شهرهای کشور صادر می‌شود.
جاذبه‌های طبیعی و تاریخی استهبان، یکی دوتا نیست؛ دره سبز و خرم تنگ استهبان با پوشش جنگلی و چشم اندازهای بسیار زیبا، مراتع و گلزارهای حاشیه دریاچه بختگان همراه‌ با ماهی های آزاد و پرندگان وحشی، از چشم‌اندازهای طبیعت زیبای استهبان است که بسیار جذاب و دیدنی است.
آبشار آسیاب و تپه شیشه‌گری و چهار طاقی استهبان نیز بسیار دیدنی است. این شهر به واسطه نزدیکی به دریاچه و بارش باران، از هوای معتدلی برخوردار است و می‌تواند مقصد مناسبی برای سفر در نوروز باشد. البته به دلیل همین آب و هوا، استهبان قطب تولید زعفران در استان فارس نیز به شمار می‌رود و بیش از90 درصد زعفران فارس را تولید می‌کند.
هیبت شاپور اول بر دهانه غار تاریخی شاپور

کمتر کسی است بداند کازرون، شهر نسبتا کوچکی در جاده قدیم شیراز به بوشهر، می‌تواند یکی از دلپذیرترین مقاصد گردشگری باشد؛ مقصدی که در آن تاریخ و طبیعت به هم پیوند خورده‌اند و انبوهی از دیدنی‌ها را پیش چشم گردشگران گسترده‌اند.
اینکه حدود هزار و 800 سال پیش شاهپور اول بین آن همه شهر و آبادی واقع در قلمرو دولت ساسانی، جایی در همسایگی کازرون و زیباترین نرگس‌زارها، برای بنای شهر بیشاپور انتخاب کرد تا جلال و شکوه امپراتوری خود را به رخ بکشد، لابد دلیل خاصی داشته است؛ طبیعت بسیار زیبا، زمین‌های حاصلخیز، جنگل‌های انبوه، کوههای بلند بالا و دریاچه‌ای زیبا، آنقدر جذاب و دیدنی است که دل‌تان برای دیدن کازرون پر بکشد.
کازرون در فاصله 150 کیلومتری غرب شیراز و 170 کیلومتری شمال شرقی بوشهر و‌اقع شده است و با تهران 1060 کیلومتر فاصله دارد و بهار و پاییز زمان مناسبی برای دیدن این شهر است. در فصل زمستان، به ویژه دی و بهمن ماه، به خاطر این که فصل رویش نرگس‌ها است، بهترین زمان سفر به کازرون است و البته یادمان نرود که بهار این شهر مثل خیلی از شهرهای جنوبی، از اسفند آغاز می‌شود. نرگس‌زارهای کازرون در فاصله 55 کیلومتری این شهر قرار دارند و بهترین زمان به گل‌نشستن آنها، از اوایل دی ماه شروع می‌شود. همچنین وقتی از شیراز به سمت کازرون می‌روید، از میانه جنگل‌های بلوط می‌گذرید که با توجه به کوهستانی بودن این بخش از جاده، چشم‌اندازهای زیبایی را پدید آورده‌اند.
در امتداد تنگه چوگان نیز کوه شاپور به چشم می‌خورد که در شیب جنوبی آن غاری به نام غار شاپور واقع شده است که در دهانه این غار، مجسمه سنگی شاپور اول با هفت متر بلندا و 30 تن وزن با جلال و جبروت ایستاده است. این مجسمه که بیش از 7 متر طول دارد با عرض شانه هایی تا 2 متر هیبتش شما را می‌گیرد و توسط هنرمند ساسانی حجاری شده است. این مجسمه در نوع خود بزرگترین مجسمه تاریخی ایران است. برای رسیدن به این غار باید از مسیر بیشاپور و ازطریق تنگه چوگان، از کنار ساحل شرقی رود شاپور عبور کنید.
تمام سال با درختِ صبور دشت «ارسنجان»

اینجا ارسنجان است که در ارتفاعات آن، تک درختی روییده که آن را بر یک تخته سنگ بزرگ می‌بینیم؛ این درخت «بنه» که به سنگ صبور معروف است، برای رساندن ریشه‌های خود به خاک، میانه‌های صخره عظیم را در چندین قسمت شکافته است تا به مرور، خود را به زمین متصل کند!
درخت سنگ صبور ما، که در یک صحرای خشک و بدون گل و گیاه و بر روی تخته سنگ بزرگ روییده است، شگفت‌آور است؛ سکوت آرامش‌بخش طبیعت و استقامت عجیب این درخت، انسان را به مراقبه‌ای هرچند کوتاه وا می‌دارد. ارسنجان، یکی از شهرهای استان فارس است و در فاصله 120 کیلومتری شمال شرقی شیراز قرار دارد. پیرامون ارسنجان را جنگل‌های سبز بناب و کوههای مرتفع با مناظر بدیع احاطه کرده ‌است. از مناظر دیدنی ارسنجان می‌توان به جنگل‌های سرسبز فیجان، خلیل بگ، تنگ شکن و چشمه سارهای ارتفاعات دال نشین کوه‌های قلات، دریاچه طشک، غار ضحاک، چشمه شیرخون، پیر باصفا و باغ‌های سرسبز شمال و غرب جنوب ارسنجان اشاره کرد. بهار که فرا می‌رسد، ارتفاعات ارسنجان، مملو از گیاهانی چون جاشیر، آویشن برگ پهن، آویشن برگ نازک، کنگر، قارچ کوهی، بن سرخ، پیازوک، پونه و نعنای وحشی می‌شود که برای چیدن آن، مردم ارسنجان هر روز هنگام عصر به آنجا می‌روند.
بر فراز اولین قلعه خشتی جهان در آباده

در سفر به آباده، یکی از زیباترین و تاریخی‌ترین شهر استان فارس، نخستین اثری تاریخی را که می‌توان دید، قلعه قدیمی ایزدخواست است که شباهت زیادی به ارگ بم کرمان دارد. این قلعه بر فراز صخره بزرگی قرار دارد و داخل آن خانه‌های بسیار کوچک با کوچه‌های بسیار تنگ و باریک دیده می‌شود.
یکی از ویژگی‌های خاص این قلعه، امنیت چشمگیر آن است که به دلیل خندق عمیق اطراف، یکی از دست نیافتنی‌ترین بناهای عهد باستان در دوران ساسانیان، برای غارتگران و دشمنان بوده است. آتشکده قلعه ایزدخواست، اولین آتشکده‌ای در ایران است که پس از ورود اسلام به ایران، به مسجد تبدیل شده است. در عین حال، این قلعه باستانی به لحاظ قدمت، اولین قلعه خشتی جهان و به لحاظ وسعت، دومین بنای خشتی جهان بعد از ارگ بم است.
سپس به سراغ کاروانسرای ایزدخواست بروید که در جنوب شهر ایزدخواست و در نزدیکی قلعه ایزدخواست قرار دارد و در زمان شاه عباس صفوی ساخته شده است. بنا، شامل یک حیاط مربع شکل در وسط و تعدادی حجره و اتاق در اطراف آن است که در سال های اخیر توسط میراث فرهنگی فارس مورد مرمت قرار گرفته است.
سد قدیمی ایزدخواست نیز که به سد سربند معروف است، نخستین نمونه سد قوسی در ایران و جهان است که در 7 کیلومتری شهر ایزدخواست در تنگه ای موسوم به گلوگاه قرار دارد که کم عرض‌ترین برش رودخانه به شمار می‌رود. این سد در دوران ساسانیان روی رودخانه ایزدخواست بنا شده است.
از صنایع دستی منحصربه فرد این شهرستان نیز بدنیست با خود سوغات ببرید؛ منبت کاری که شهرت جهانی دارد و گیوه های آباده نیز در نهایت ظرافت و استحکام و دقت تهیه و در نوع خود بی نظیر است. خاتم، خراطی و قالی هم از دیگر صنایع دستی آباده است، اما سوغات معروف آباده، سفیدآب یا روشور است که نوعی لایه بردار طبیعی پوست بدن بر پایه چربی حیوانی است و به طور سنتی در ایران معمولا به شکل قرص های سفیدرنگ تولید می‌شود و هنگام استحمام به کار گرفته می‌شود.
آفتاب داغ جنوب در رگ‌های شیرازی‌ها

وقتی در شیراز از تنگه الله اکبر گذر کنید، ناگهان چشم اندازی در برابرتان گشوده خواهد شد که هرگز آن را فراموش نمی‌کنید؛ درزیر پایتان، دشتی سرسبز و باطراوت دامن می‌گشاید و درختان سرو و صنوبر درمیان باغ‌های شیراز نگاه را نوازش می‌دهند.
منارهای باریک و بلند و گنبدهای آبی رنگ، این منظره بهشتی و سحرآمیز را جلوه بیشتری می‌بخشد. چنین است دورنمای شیراز که مرکزتمدن ایران و کانون نبوغ ادبی و فلسفی این دیار است. به هر طرف که چشم می‌دوزی، جلوه تازه‌ای ازطراوت و زیبائی می‌بینی. شیرازی‌ها، خون‌گرم ترین مردم ایران‌اند. انگار آفتاب داغ دشت در رگ‌هایشان جاری است. مهمان دوستی و غریب نوازی شیرازی‌ها، سنتی قدیمی است که به صورت یک خصلت درآمده است. مهمان درخانه شیرازی، نه تنها حبیب خدا، که حبیب خانواده هم هست. لذیذترین غذا، رنگین ترین سفره و گرم ترین پذیرایی نثار او می‌شود.
نام شیراز در الواح گلی که درکاوش‌های تخت جمشید به دست آمده، نقش بسته است. بدین‌سان، ابعاد تاریخی شیراز تا عهد هخامنشی پیش می‌رود. درآن هنگام، شیراز عرصه یکی ازکارگاه‌های وابسته به عملیات ساختمانی تخت جمشید بود.
بهار که می‌شود، چنارهای خیابان قصرالدشت شیراز غوغا به پا می‌کنند. اگر راهت را کج کنی و پا به یکی از کوچه‌هایی بگذاری که یاس از دیوار هر خانه‌اش آویزان شده، ناخودآگاه به یاد همۀ عاشقانه‌های حافظ می‌افتی و می‌اندیشی که همین یاس‌ها حافظ را به اوج شعر و شاعری سوق دادند، همان لسان الغیبی که می‌پنداشت حتی هیچ گوشه‌ای از بهشت، لطف کنار آب رکن‌آباد و گلگشت مصلی شیراز را نخواهد داشت، به‌خصوص اگر شیراز، شیراز اردیبهشت باشد که مرغ الهام، بسی از بزرگان را به پرواز درآورده ‌است. این شهر همواره پذیرای مسافرانی است که مشتاق دیدن گل‌های باغ ارم، سبک کردن دل در شاهچراغ و خنکای حافظیه و انداختن سکه در حوض سعدی هستند و در پی دلربایی‌های شیراز، فرسخ‌ها راه می‌پیمایند.