بزرگنمايي:

پیام فارس - علاوه بر ظرفیت چشمگیر ادبیات در شیراز، آثار پژوهشی مانند کتاب آداب نوروزی در فارس می‌تواند خالق مسیرهای متعدد گردشگری ادبی در شیراز باشد.
دهقان که در زمینه شیراز پژوهی هم دستی بر آتش، دارد توضیح داد: مثلاً محل زندگی داوری در محله سنگ سیاه و محل دفن داوری شیرازی در حرم شاهچراغ و نگاره هایی که بر سقف نارنجستان قوام هست که بخش‌هایی از آن کار لطفعلی صورتگر است، در کنار هم می‌تواند یک مسیر گردشگری حول این کتاب به وجود بیاورد.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
وی با اشاره به پیشینه گردشگری ادبی و ظرفیت‌های چشمگیر حوزه داستان و ادبیات در شیراز بیان کرد: خیلی از اسامی که در رمان‌ها و داستان‌هایی که در جغرافیای یک شهر به وجود می‌آید مثل نام‌هایی که در داستان‌های رسول پرویزی یا رمان سووشون سیمین دانشور زیاد دیده می‌شود نیز می‌تواند خالق یک مسیر گردشگری ادبی شود.
این فعال فرهنگی که سال‌ها در زمینه ترویج کتاب‌خوانی فعالیت داشته یادآور شد: گردشگری ادبی یکی از گونه‌های جذاب دنیاست که بصورت حرفه‌ای قدمت چندانی ندارد، ولی بصورت عملی طی سال‌های متمادی در دنیا مرسوم بوده است. مثلاً مردم برای بازدید به محل زندگی نویسندگان یا آرامگاه آن‌ها می‌رفتند و این بازدیدها بیشتر به نام گردشگری میراثی شناخته می‌شده چون از بنا یا بقعه‌ای دیدن می‌کردند.
دهقان افزود: ولی امروز گردشگری ادبی سر و شکل علمی‌تری به خود گرفته و می‌تواند مسیرهای خاص‌تری برای خود تعریف کند. یکی از روش‌هایی که برای گردشگری ادبی وجود دارد، استفاده از محتواهایی است که درون یک کتاب قرار دارد یا چیزهای که به نویسنده آن کتاب مربوط می‌شود می‌تواند یک مسیر گردشگری ادبی را حتی حول یک کتاب شکل بدهد.
وی تصریح کرد: البته کتاب‌هایی هم هستند که جنبه داستانی و روایی ندارند در واقع کارهای پژوهشی محسوب می‌شوند ولی به خاطر درون مایه‌ای که دارند می‌توانند مسیرهایی در حوزه گردشگری ادبی ایجاد کنند.
دهقان، کتاب آداب و رسوم نوروزی در فارس نوشته ابوالقاسم فقیری که توسط بنیاد فارس شناسی منتشر شده را از جمله این کتاب‌ها دانست و گفت: در این کتاب آداب و رسوم نوروزی در شهرهای مختلف فارس را به نمایش گذاشته شده و مردم می‌توانند با گذشته خود آشنایی پیدا کنند. البته بعضی از آن آداب الان منسوخ شده ولی بسیاری از آن‌ها هنوز در باور مردم رونق دارد و عملاً در جریان است.
وی گفت: با توجه به آداب و روسوم نوروز در شیراز هم می‌شود مسیر گردشگری ادبی تعریف کرد. مثلاً در کتاب مذکور می‌خوانیم که در شیراز هم در چهارشنبه آخر سال هم روز اول سال به ویژه بین زنان و دختران مرسوم بوده که در حوض سعدی آب‌تنی می‌کردند که در سال جدید بدون کینه و کدورت فصل جدید زندگی را از سر بگیرند.
دهقان بیان کرد: پس شروع مسیر می‌تواند از آرامگاه سعدی شیرازی باشد که برای اهالی شعر و ادب جذابیت مضاعفی دارد. هم شخصیت و آثار سعدی شیرازی و هم حوض ماهی هردو بهانه خوبی برای آغاز مسیر گردشگری ادبی بر مبنای آداب و رسوم نوروز در شیراز می‌تواند باشد.
وی ادامه داد: زیارت حرم حضرت احمد ابن موسی هم در روز اول عید از قدیم الایام در شیراز مرسوم بوده که این رسم پابرجاست و خیلی از زائران و مجاوران، سال تحویل را در حرم می‌گذرانند. موزه حرم هم جنبه‌های تاریخی جذابی دارد که می‌توان آن را باتوجه به کتاب آداب و رسوم نوروزی در مسیر گردشگری قرار داد.
دهقان با اشاره به اینکه یکی از اعتقادات مردم شیراز در نوروز سرزدن به آرامستان‌ها و زیارت اهل قبور است که معمولاً روز اول عید یا یک روز پیش از نوروز انجام می‌شود، ابراز داشت: روز پیش از جشن نوروز «علفه» یا «عرفه» نامیده می‌شود. چگونگی مراسم این روز در ممسنی و روستای ظفرآباد از دیگر نوشته‌های گردآوری شده کتاب است. روز علفه در ممسنی برای شادی روان درگذشتگان انجام می‌شود. مردم آنجا چنین باور دارند که مردگان چشم انتظار هدایا هستند. به این بهانه می‌توان دو مسیر گردشگری ادبی در شیراز پیشنهاد داد یکی ظرفیت ویژه دارالسلام است، قبرستان هزارساله و تاریخی شیراز که خیلی از ادبای شیراز را در دل خود دارد از جمله شیخ مفید یا داور شیرازی که نویسنده تذکره مرآت الفصاحه و خودش هم دارای دیوان است. پیشنهاد دوم حضور در آرامگاه حافظ و خاک مصلی، یکی از قبرستان‌های تاریخی شهر شیراز است.
علاوه بر زیارت آرامگاه حافظ و اهلی شیرازی فرصت شیرازی، در قسمت مقبره الشعرای شیراز تعداد زیادی از از شاعران و چهره‌های هنری شیراز مثل رضوی سروستانی، موسیقی‌دان بزرگ شیراز یا پروفسور شاپور شهبازی که از بزرگترین مورخان این خطه یا رسول پرویزی داستان نویس یا شاعرانی چون لطفعلی صورتگر یا حسن امداد از فارس شناسان بزرگ و بسیاری چهره های برجسته دیگر در آنجا آرمیده‌اند.
وی افزود: این تنها یکی از مسیرهای گردشگری ادبی است که می‌شود از کتاب آداب و رسوم نوروزی در فارس استنتاج کرد که جذابت‌های زیادی دارد.
دهقان در خصوص محتوای این کتاب نیز توضیح داد: در این کتاب که در سال 89 چاپ شده، در خصوص واژه نوروز و پیدایش نوروز و آداب نوروزی در شهرسان‌های فارس بسیار صحبت شده است. علاوه بر آن آداب جشن چهارشنبه سوری یا «پنجه و پنجک» را می‌توان نام بُرد که به پنج روز آخر سال گفته می‌شود. همچنین افسانه‌های سیزده بدر و نوروز در ترانه‌های محلی در فصول مجزا در این اثر مورد بررسی قرار گرفته است. فقیری، رسمی را که در بین هموطنان کلیمی در ایام نوروز متداول است، در ادامه آورده است و در پایان نیز از ضرب‌المثل‌های نوروزی، نوروز در ترانه‌های محلی، بازی‌های نوروزی فارس، تخم‌مرغ بازی در آباده، یاد کرده و بر مطالب خواندنی کتاب خود افزوده است.
وی تصریح کرد: با توجه به محتوای کتاب درباره سیزده بدر در شیراز که جنبه‌های زیباشناختی دارد و مدلی از گردشگری طبیعت هم‌هست؛ باغ های معروف شیراز مثل باغ جهان نما، باغ ارم یا باغ عفیف آباد هم می‌توان به آن مسیر گردشگری ادبی اضافه کرد. البته این مدل گردشگری ادبی که پیوند مستقیمی با ادبیات ندارد و حول یک کتاب شکل می‌گیرد هنوز خیلی جا نیفتاده و می‌شود با پیشنهادات این چنینی به این نوع گردشگری غنا بخشید.