پیام فارس - به گزارش خبرنگار تابناک از فارس،آبش خاتون، تنها زن حکمران فارس، با سیاست‌ورزی و تدبیر خود، شیراز را از ویرانی نجات داد و اکنون، قرن‌ها پس از حکومتش، آرامگاه او در بافت تاریخی شیراز همچنان پابرجاست؛ اما در سایه بی‌توجهی و فراموشی قرار گرفته است.
محمد ثابت اقلیدی، مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی استان فارس، از اجرای طرح مرمت آرامگاه آبش خاتون در شیراز خبر داد و گفت:مرمت این بنای تاریخی با اعتباری بالغ بر یک میلیارد و 400 میلیون تومان انجام خواهد شد.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
وی افزود: در این پروژه، بازسازی و احیای بخش‌هایی از دیوار ضلع جنوبی مقبره، بر اساس طرح اولیه، صورت خواهد گرفت.
شکوه یک فرمانروای زن در تاریخ فارس
آبش خاتون، که در سال 622 قمری به‌عنوان فرمانروای فارس منصوب شد، در زمان حکمرانی خود، اقدامات قابل‌توجهی برای توسعه شهر شیراز انجام داد. آرامگاه او، که متعلق به دوران تیموری-صفوی است، در تاریخ 15 دی‌ماه 1310 در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.

این بنا که از سنگ، آجر، چوب و گچ ساخته شده و با کاشی‌کاری‌های معرق تزیین شده است، گنجینه‌ای ارزشمند از معماری ایرانی-اسلامی محسوب می‌شود.
نقش آبش خاتون در نجات شیراز از یورش مغولان
به گفته مصطفی ندیم، استاد تاریخ دانشگاه شیراز، در دوره‌ای که مغولان با خشونت تمام شهر‌های ایران را به خاک و خون کشیدند، شیراز از این تهاجم‌ها در امان ماند.
وی گفت: آبش خاتون که همسر پسر هلاکوخان مغول بود، توانست با دیپلماسی هوشمندانه و سیاست‌مداری، شهر را از نابودی حفظ کند. او ضمن برقراری تعادل میان فرهنگ ایرانی و حکومت ایلخانی، تلاش کرد ارزش‌های ایرانی و اسلامی را در جامعه حفظ کند.
چرا آرامگاه آبش خاتون به فراموشی سپرده شده است
با وجود ثبت ملی این اثر و اهمیت تاریخی آن، آرامگاه آبش خاتون تاکنون موردتوجه کافی قرار نگرفته است محمدحسن سجادیان، راهنمای گردشگری، معتقد است که این مقبره با وجود مرمت‌های انجام‌شده از سال 1384، همچنان وضعیت مناسبی ندارد و بسیاری از مردم حتی از وجود آن بی‌خبرند.

وی اظهار داشت:بخش فوقانی این بنا، که در گذشته سه‌طبقه بوده، کاملاً تخریب شده و نیاز جدی به مرمت دارد.
او همچنین از عدم پاسخ‌گویی نهاد‌های متولی در خصوص مرمت اساسی این آرامگاه گلایه کرد.
سرنوشت مبهم یک میراث ملی
یکی از چالش‌های اصلی پیرامون این آرامگاه، ابهام در محل دفن واقعی آبش خاتون است. برخی پژوهشگران معتقدند که او در چرنداب تبریز دفن شده است. بااین‌حال، بسیاری از کارشناسان معتقدند که این موضوع نباید موجب کم‌توجهی به این اثر تاریخی شود.
لزوم توجه به احیای میراث فرهنگی فارس
سجادیان در پایان گفت:بنا‌های تاریخی مانند آرامگاه آبش خاتون نه‌تنها بخشی از هویت فرهنگی ما هستند، بلکه می‌توانند به قطب گردشگری تبدیل شوند. اگر این بنا موردتوجه بیشتری قرار گیرد، می‌تواند نقش مهمی در رونق صنعت گردشگری و اقتصاد شیراز داشته باشد.
به گزارش تابناک این در حالی است که هنوز هیچ اقدام مشخصی برای معرفی بهتر این بنای تاریخی انجام نشده و نام آبش خاتون، که روزگاری حافظ شیراز بود، همچنان در سایه فراموشی باقی مانده است.
مهرداد شبیری