بزرگنمايي:
پیام فارس - در دوران استقرار حاکمیت پهلوی دوم، در جریان منازعات با عشایر معترض به دلیل پراکندگی منطقه درگیری و ضعف نیرو های زمینی، نیروی هوایی آمریکا تعدادی بمب افکن اف 86 سیبر را وارد ایران کرد و این جنگنده ها با بمباران عشایر فارس، قیام حق طلبانه آنان را سرکوب کردند. این جنگنده ها در ایران ماندگار شدند.
به گزارش ، در میان لاشه های هواپیما ها رگه هایی از تاریخ وجود دارد.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
گاهی غرور و افتخار و گاهی صدای فریاد از ظلم و جور ماشین های جنگی که بر سر مقام انسان بمب میریزند. در میان تصاویر انبوه هواپیماهای از رده خارج در بخش نظامی فرودگاه مهرآباد لاشه یک بمب افکن قدیمی خودنمایی میکند. یک بمب افکن خاص! خیلی خاص!

اف 86 نیروی هوایی آمریکا که USAF( نیروی هوایی ایالات متحده) در بال راست آن مشهود است.عکاس:فرزاد فرجپور
بمب افکن نیروی هوایی آمریکا که زمانی با ماموریت کشتار عشایر وارد ایران شده بود و هنوز هم که هنوزه بمب های آن در گوش و کنار شهر های فارس یافت می شود.

اف 86 مشهود در تصویر بخشی از کمک های نظامی آمریکا به شاه در دوران درگیری با عشایر بود که به دلیل بحرانی بودن شرایط شاه در آن دوران، مستقیماً از دارایی های نیروی هوایی آمریکا وارد ایران شدند تا عشایر معترض به سیاست های شاه را بمباران کنند. بمبارانی که خاطرات تلخی در ذهن مردم بر جای گذاشت و در آن برهه بسیاری از مردم عزیزان خودشون رو زیر این بمباران ها از دست دادند.

مقایسه ظاهری لاشه باقی مانده و نوشته کمرنگ USAF با اف 86 فعال در آمریکا
دلیل بمباران عشایر چی بود؟
ماجرا از اصلاحات ارضی شروع شد. با گسترش مارکسیسم در جهان و خطر سقوط دولت های دیکتاتوری متحد آمریکا در جهان، آمریکایی ها سیاست های مختلفی را به کشور ها تجویز کردند تا مانع از سقوط دولت های متحد شوند و به نوعی با ایجاد یکسری تغییرات در شرایط اجتماعی کشور ها جلوی پیوستن مردم به جریانات چپی و بالتبع تضعیف متحدانش را بگیرند.
اصلاحات ارضی که تحت عنوان “مدرنسازی” تبلیغ میشد، در عمل ابزار سرکوب فرهنگ و شیوه معیشتی مردم ایران علی الخصوص عشایر بود. این اصلاحات با زور اسلحه و اجبار اعمال شد و سنتهای دیرینه عشایری مانند مالکیت جمعی بر زمین و اداره مستقلانه زندگی اجتماعی مورد تهدید قرار گرفت. عشایر فارس که فرهنگ آنها بر پایه استقلال، همبستگی و احترام عمیق به سنتهایشان تعریف میشد، از همان ابتدا این اقدامات را شکلی از “تحقیر هویتی” از سوی دولت پهلوی تلقی کردند. محدودیت تملکات و قوانین سختگیرانه تحمیلی، تنها راه دفاع مشروع آنها را نیز از بین برد.
علیرغم تبلیغات دولتی، این اقدامات نه به قصد پیشرفت کشور، بلکه با هدف شکست قدرت سیاسی و اجتماعی عشایر طراحی شده بود. عشایر فارس به درستی دریافتند که پروژه اصلاحات ارضی، علاوه بر نابودی اقتصاد معیشتی آنها، نقشی در تضعیف هویت و تسلط فرهنگی آنها دارد. این موضوع، مقاومت عشایر را به دفاعی اخلاقی و مشروع تبدیل کرد.
عشایر فارس راهی جز مقاومت برای مقابله با نقض حقوق خود ندیدند. اعتراضات عشایر نه یک اقدام صرفاً نظامی، بلکه تلاشی قهرمانانه برای حفظ بقا، هویت و کرامت انسانهایی بود که چندین نسل در این سرزمینها زندگی کرده و به استقلال خود افتخار میکردند. با آغاز قیام، عشایر قشقایی و سرخی تحت رهبری حبیبالله شهبازی و دیگر شخصیتهای محلی با برخی از واحد های دولتی درگیر شدند.
با آغاز سیر مخالفت ها و قیام عشایر، دولت وقت به بمباران هوایی روی آورد. این بمبارانها که به فرمان شاه انجام میشد، زنان، کودکان و بیگناهان عشایری را هدف قرار داد و به تخریب خانهها و نابودی معیشت آنان منجر شد.
دلیل ورود مستقیم آمریکایی ها چه بود؟
با گسترش اعتراضات و درگیری های متقابل، نیرو های مستقر در محل درگیری توان دفع کامل اعتراضات را نداشتند و احتمال سقوط مناطق درگیری وجود داشت. به همین دلیل شاه از آمریکایی ها برای عملیات سرکوب کمک خواست و همین درخواست پای یانکی ها را به مناطق نبرد باز کرد و با بمباران های متعدد قیام حق طلبانه عشایر سرکوب شد و عده زیادی به شهادت رسیدند.
کد ویدیو دانلود فیلم اصلی کلیپی از حضور نیرو های آمریکایی در ایران در زمان بمباران عشایر و توضیحات دکتر سپاه پور راجع به این مسله
بعد از سرکوب موفق قیام عشایر و مردم محلی، به منظور تثبیت این پیروزی جنگنده های اف 86 سیبر اهدایی آمریکایی ها در ایران باقی ماندند و عمدتا به ایران فروخته شدند. این جنگنده ها تا اوایل دهه هفتاد میلادی در کشور فعال بودند و به مرور با ورود به خدمت جنگنده اف 5 تایگر از خدمت کنار رفتند و در گوشه و کنار پایگاه ها دوران بازنشستگی خود را سپری کردند.
همانطور که پیشتر گفته شد حجم بمباران مردم آنقدر بالا بود که بعد از گذشت بیش از 60 سال از آن واقعه تلخ هنوز هم که هنوزه برخی بمب های عمل نکرده از آن دوران در مناطق تحت درگیری یافت می شود که بیانگر وحشیگری نیرو های نظامی حاضر در منطقه بوده است که با بمب افکن به جنگ چادرنشیان و اسب سواران رفتند.
کد ویدیو دانلود فیلم اصلی پیدا شدن یکی از بمب های عمل نکرده در شهریور 1403 در یکی از روستاهای فارس مقاومت تاریخی مردم فارس در مقابل سیاست های تحمیلی ضد فرهنگی، به عنوان نمادی از حق طلبی و تعلق فرهنگی عشایر به ایران و اسلام است که مشخصا این مقاومت تاریخی و ورود مداخله جویانه آمریکایی ها به این ماجرا باید مورد توجه بیشتری قرار بگیرد و روایت صحیح و کاملی از آن به نسل جدید منتقل شود. امید است مسولین مربوطه نسبت به این مسله توجه بیشتری نشان دهند و هم هواپیمای مذکور را از شرایط نگهداری غیراستاندارد و در فضای باز خارج کنند و هم روایتگری درستی از چرایی حضور این جنگنده ها انجام دهند.
سید نوید موسوی