بزرگنمايي:

پیام فارس - شرق / «نمایشگاه پیشرفت نمایشگاه پس‌رفت» عنوان یادداشت روز در روزنامه شرق به قلم سیدمصطفی هاشمی‌طبا است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
14 سال قبل رهبر معظم انقلاب موضوع «الگوی پایه اسلامی ایرانی پیشرفت» را مطرح کردند و سپس پس از هشت سال متنی با عنوان یادشده تهیه و به ملاحظه ایشان رسانده شد. ایشان با ملاحظه سند ارسال‌شده، مراجع مختلف سیاسی و فرهنگی کشور را مأمور بررسی و ارائه پیشنهاد‌های لازم برای ارتقای آن کردند.
سند یادشده توسط «مرکز اسلامی ایرانی پیشرفت» تهیه شده بود و این مرکز که در سال 97 اعلام کرد 80 اندیشکده ایجاد کرده تا حال حاضر که هفت سال از ارجاع مقام معظم رهبری برای اصلاح و 14 سال از طرح اولیه موضوع می‌گذرد، مطلبی را نشر نداده است. آنچه هشت سال قبل ارائه شد، جملات پرطنین کلی و بدیهی بود که در جای‌جای متون اسلامی و بیانات اندیشمندان همواره دیده شده است و برای 50 سال آینده آمال و آرزوهایی را بیان می‌کرد که همگی نیکو و پسندیده بودند اما اشاره‌ای به تبدیل این جملات به واقعیت‌های روز موجود جامعه و دنیا نشده بود.

در هفته گذشته یکی از گویندگان مذهبی طی مصاحبه‌ای مفصل در سیمای جمهوری اسلامی اعلام کردند که آنچه در کشورهایی مثل امارات و عربستان و عمان و ترکیه می‌گذرد، توسعه نیست و تنها نمایشگاه توسعه است و مردم ما از توسعه غربی رویگردان هستند و طالب پیشرفت اسلامی هستند. باید بگوییم اگر مردم بگویند ما همان نمایشگاه توسعه را می‌خواهیم شما چه می‌گویید. مرحمت فرموده ما را مس کنید.
ظاهرا حرف از وجاهت لازم برخوردار است و به نظر می‌رسید که منظور گوینده، عصیان علیه مظاهر تمدن غربی و امپریالیسم و ظلم و ستم و فسادهایی است که کرده و می‌کنند، اما چند نکته در اینجا قابل ذکر است.
نخست آنکه از کجا ایشان فهمیده‌اند که مردم ما چه می‌خواهند و اصلا آیا مردم در اندیشه چگونگی توسعه یا پیشرفت هستند یا خیر. آیا هر دو موضوع به‌روشنی تشریح شده و از مردم نظرخواهی شده است یا آنکه کلمه مردم را که همان ناس در قرآن کریم است و شامل همه افراد و آحاد جامعه است‌، به چند نفر اطرافیان و خواص خودشان محدود کرده‌اند. علی‌الاصول در کشوری که رؤسای سه قوا برای حل مسئله سیب‌زمینی تشکیل جلسه می‌دهند و درخصوص توسعه یا پیشرفت بحثی ندارند، یا دارند و به مردم ارائه نمی‌کنند، حتما این درک را دارند که مردم سیب‌زمینی می‌خواهند و نه توسعه! هرچند سرنوشت سیب‌زمینی هم بدون توسعه معطل می‌ماند کما اینکه به‌‌ دلیل عدم توسعه ده‌ها بحران در کشور ایجاد‌شده است.
ثانیا از دیدگاه ایشان پیشرفت اسلامی چیست و آیا فصل مشترکی با توسعه غربی دارد یا آنکه قصد انکار همه دستاوردهای علمی و فناوری غرب را دارند و به‌ قول یکی از ظاهرا اسلام‌اندیشان انقلابی، درخواست اختراع تکنولوژی اسلامی را دارند؟ می‌دانیم توسعه یا پیشرفت با رشد یا هر واژه دیگری که می‌خواهیم به کار ببریم عبارت است از تبدیل علم به فناوری و جاری‌کردن آن در جامعه.
‌آنچه مغرب زمین انجام داده همین بوده و کاروان این کار به‌سرعت هم‌اکنون در غرب و نیز شرق عالم در جریان است، اما طبیعی است در کنار آن همچون سایر جوامع در طول تاریخ اعم از کشورهای مسلمان‌نشین یا مسیحی‌نشین یا بودایی یا هر مسلک دیگر اعوجاجات اخلاقی و عناصر ظلم و ستم وجود داشته است. حتما تصدیق می‌کنید که پس از رحلت رسول خدا(ص) در همان جامعه مسلمان و شاید بلاواسطه وصل به پیامبر خدا‌(ص) چه فساد اخلاقی و چه جنایات سهمگینی توسط حاکمان ظاهرا مسلمان به وقوع پیوست. پس آنچه اعوجاجات در مغرب زمین است نه مربوط به این زمان، نه مربوط به توسعه و پیشرفت و نه مربوط به فناوری و علم است.
در طول تاریخ همواره کلمات مقدس دستاویزی برای اعمال نظرات خاص بوده است و اینکه در جمله‌ای کلمه اسلام یا قرآن یا پیامبر یا خدا به کار رفته باشد، لزوما نمی‌تواند حاوی بیان حقیقت و دستیابی به تعریف صحیح باشد و اینک به نظر می‌رسد تکیه بر «پیشرفت اسلامی» توسط برخی افراد برای نفی واقعیت رشد جوامع دیگر و سرپوش‌گذاشتن بر ناتوانی تفکر و عدم فعل و نارسایی اندیشه باشد.
اگر می‌گوییم پیشرفت اسلامی باید بگوییم از بیان آنچه اراده‌ای داریم و تصویر عینی جامعه پیشرفته اسلامی را نشان دهیم و فقط به جملات زیبا و کلی بسنده نکنیم.
ما معنی توسعه را چنین می‌فهمیم: اگر خودروها برقی شد، اگر خانه‌های ما ضدزلزله شد، اگر سقوط محیط زیستمان متوقف شد، اگر کشاورزی ما علمی و با راندمان بیشتر شد، اگر سرعت قطارهای ما به‌جای 80 کیلومتر در ساعت به 450 کیلومتر در ساعت رسید، اگر فاضلاب‌ها را سامان دادیم، اگر آلودگی هوا را از بین بردیم، اگر رانت‌خواری را کاهش دادیم، اگر فاصله طبقاتی را کم کردیم، اگر عدالت را جاری کردیم، اگر دانشگاه‌های ما عالمان فرهیخته تربیت کردند، اگر حقوق یکدیگر را رعایت کردیم و بسیاری دیگر از امور، این هم توسعه و هم پیشرفت است. آنچه هم که در نمایشگاه‌های ابداع و پیشرفت که به نظر مقام معظم رهبری رسیده و بحق مورد عنایت و تشویق قرار گرفته و همه ملت باید قدردان این مبتکران و نخبگان باشند، معمولا یا با مهندسی معکوس یا گرته‌برداری یا تکمیل نمونه‌های غربی است و البته نمونه‌های ابداع و اختراع هم در میان آنها دیده شده است و رهبری این تلاش‌ها و عملیات‌ها را دلیل پیشرفت ایران دانسته‌اند. پس آنچه مجهول است و بیشتر به بازی با کلمات شبیه است و به‌هیچ‌وجه شفافیت ندارد و پشت آن اندیشه، کمال نیست، همین عباراتی است که به قول مرحوم عسگر اولادی اسلام‌مالی شده است و از قول «مردمی» بیان شده که روحشان از آن خبر ندارد.
اگر مقصود از پیشرفت اسلامی، پیاده‌سازی ارزش‌های والای اسلامی در جامعه در عین استفاده از دستاوردهای علمی و فنی انسانی جهان باشد که اختلافی نیست و تازگی هم ندارد، بلکه در قانون اساسی جمهوری اسلامی به‌صراحت از آن یاد شده است. اما اگر دستاوردهای علمی و فناوری جهانی نفی شود و به‌جای قطار، کالسکه اسبی، به‌جای خودرو چهارپایان، به‌جای برق چراغ روغنی‌سوز، به‌جای تجهیزات پزشکی، ورد و انبردست و سیخ و به‌جای خانه محکم و ضدزلزله خانه گلین مورد نظر باشد درحالی‌که گوینده از همان مظاهر و دستاوردهای غربی استفاده می‌کند، آن وقت است که باید به کرام‌الکاتبین پناه برد. هرچند پناه ما همواره و همیشه حضرت حق، کرام‌الکاتبین است.‌