پشت پرده سفر محرمانه نماینده ترامپ به عربستان و امارات؛ آیا خلیج فارس برای فاز دوم پروژه عادی سازی آماده است؟
سیاسی
بزرگنمايي:
پیام فارس - به گزارش اقتصادنیوز، نیویورک تایمز با انتشار یادداشتی مدعی شد، در دوره نخست ریاست جمهوری دونالد ترامپ، پادشاهی های ثروتمند خلیج فارس روابطی هماهنگ با او داشتند. امروز نیز که ترامپ برای بازگشت به کاخ سفید آماده می شود، رهبران کشورهای حاشیه خلیج فارس از بازگشتش استقبال کرده اند با این همه این بار به نظر می رسد که پادشاهی های خلیج فارس و رئیس جمهو.
ری منتخب آمریکا در باب موضوعاتی چون اسرائیل و ایران اختلاف نظر دارند؛ همزمان رویکرد و سیاست های متفاوتشان در حوزه انرژی نیز می تواند زمینه ساز تنش . یا اصطکاک های احتمالی شود.
محرمانه های سفر فرستاده ترامپ به خاورمیانه نیویورک تایمز در ادامه گزارش خود آورد، بعید است در روابط ایالات متحده و متحدانش در حاشیه خلیج فارس شاهد گسستی جدی باشیم؛ اما ترامپ با منطقه ای روبرو است که از زمان آغاز جنگ اسرائیل علیه غزه در واکنش به حمله حماس به شکل جدی تغییر کرده است. به گفته مقامات بهداشتی بیش از 45 هزار نفر در جریان جنگ در غزه کشته شدند؛ همزمان به واسطه آتش بس برقرار شده میان اسرائیل و حزب الله، این گروه بیش از هر زمان دیگر بر معادلات داخلی متمرکز گشتند. در این میان اما تحولات سوریه و شام برجسته تر است؛ تحولاتی که بخش عمده ای از معادلات منطقه را تحت تاثیر قرار داد. به ادعای این نشریه آمریکایی، امروز ترامپ در شرایطی برای بازگشت به قدرت آماده می شود که کابینه اش پر شده از شاهین های ضد ایرانی و مدافع اسرائیل، این در حالی است که پادشاهی های خلیج فارس به شکلی عریان از واشنگتن خواستند تا در ارتباط با تهران از موضع ملایم تری پیروی کرده و با توسل به رویکرد سخت گیرانه تری تل آویو را مهار کند.به نوشته نیویورک تایمز، شواهد نشان می دهد که در حال حاضر دولت ترامپ مشتاق تعامل با قدرت های خلیج فارس، یعنی عربستان سعودی، قطر و امارات متحده عربی است.ماه دسامبر، استیو ویتکاف، منتخب ترامپ در قامت فرستاده اش در خاورمیانه، در ابوظبی، پایتخت امارات، به همراه اریک ترامپ، پسر رئیس جمهور منتخب در کنفرانس بیت کوین شرکت کرد. به گزارش آکسیوس، این دو پس از آن به ریاض رفتند و با محمد بن سلمان دیدار داشتند.
پیام اعراب به ترامپ یکی از درخواست های اصلی پادشاهی های خلیج فارس از ترامپ پرهیز از دستور کار انزواطلبی یا همان سیاست اول آمریکا است. گفته می شود شاهزاده ترکی الفیصل، رئیس سابق سرویسهای اطلاعاتی عربستان سعودی چنین درخواستی را مطرح کرده است.به ادعای نیویورک تایمز، شاهزاده ترکی در نامه ای سرگشاده خطاب به رئیس جمهور منتخب آمریکا که در نوامبر در روزنامه نشنال در ابوظبی منتشر شد، به سوءقصدی علیه آقای ترامپ اشاره کرد و در این باره مدعی شد "خدا جان شما را حفظ کرد". به باور فیصل ترامپ می تواند ماموریتش در خاورمیانه در دوره اول ریاست جمهوری اش را ادامه دهد. به نوشته فیصل این مأموریت ایجاد صلح با حروف بزرگ بود.به ادعای نیویورک تایمز، در دوره اول ریاست جمهوری ترامپ، دولت او برای تحقق توافقنامه آبراهام میانجی گری کرد که قابش چندین کشور عربی روابط خود را با اسرائیل عادی سازی کردند.گفته می شود انور قرقاش، مشاور شیخ محمد بن زاید، پیام مشابه فیصل یرلی ترامپ ارسال کرد و نوشت در شرایطی که منطقه خلیج فارس درگیر تحولاتی پیچیده است، رهبری و مشارکت آمریکا در فعل و انفعال های منطقه ضرورت دارد. قرقاش در پیامش تاکید کرد« «ما به رهبری قوی نیاز داریم که نگرانیهای بشردوستانه را با منافع استراتژیک متعادل کند».
سیگنال های متناقض به اسرائیل در این میان بن سلمان رد باب رویکرد اسرائیل پیامی جدی و غیر منتطره برای آمریکا مخابره کرد.شاهزاده محمد که اخیرا در نشست اتحادیه عرب در ریاض سخنرانی داشت، برای اولین بار عملیات نظامی اسرائیل در غزه را "نسل کشی" خواند.به ادعای این نشریه، درست قبل از شروع جنگ در غزه در اکتبر 2023، به نظر می رسید که عربستان سعودی در آستانه برقراری روابط دیپلماتیک با اسرائیل بدون انجام پیش شرط دیرینه اش یعنی تعریف یک کشور فلسطینی – قرار دارد. چنین توافقی می توانست خاورمیانه را تغییر دهد.طبق طرح پیشنهادی، عربستان سعودی در ازای روابط دفاعی قوی تر با ایالات متحده و حمایت آمریکا از برنامه هسته ای غیرنظامی اش، روابط با اسرائیل را عادی می می کرد.اما مواضع اخیر بن سلمان حکایت از آن دارد که هرگونه معامله در شرایط کنونی بعید است.شاهزاده سعودی در سخنرانی بی سابقه اش صراحتا اعلام کرد که تا زمانی که کشور فلسطین تشکیل نشود، عربستان سعودی با اسرائیل روابط دیپلماتیک برقرار نخواهد کرد. با توجه این که کابینه راست گرای نتانیاهو با تحقق چنین ایده ای به شدت مخالف است، به باور ناظران عادی سازی روابط تل آویو و ریاض نیز دور از ذهن خواهد بود. علی شهابی، تاجر سعودی که به خاندان حاکم پادشاهی نزدیک است، در این باره به نیویورک تایمز گفت: «من فکر میکنم که ولیعهد میخواست موضع خود را روشن و فراتر از هر گونه تردیدی بیان کند».این در حالی است که امارات متحده عربی - یکی از امضاکنندگان توافقنامه ابراهیم – نیز موضع سخت گیرانه ای علیه اسرائیل اتخاذ کرده است.شیخ عبدالله بن زاید، وزیر امور خارجه این کشور هفته گذشته به همتای اسرائیلی خود گفت که امارات از هیچ تلاشی برای حمایت از فلسطینیان دریغ نخواهد کرد.علیرغم موضع علنی عربستان سعودی در مورد وضعیت عادی سازی روابط، دیپلمات های آمریکایی مدعی اند که پادشاهی(عربستان) ممکن است به صورت خصوصی برای پیشبرد این توافق در دوره ریاست جمهوری دوم ترامپ - مشروط به آتش بس دائمی در غزه و تعهد ملموس اسرائیل به یک توافق، آماده باشد. آنتونی جی. بلینکن، وزیر امور خارجه وقت ایالات متحده، روز چهارشنبه گفت: «اگر فرصتی برای آتشبس در غزه و همچنین تفاهم در باب فلسطینی ها محقق شود، شرایط برای عادی سازی فراهم استبنابراین، فرصت فوق العاده ای در انتظارمان است»
ورق در خاورمیانه به نفع ایران برگشت؟ عربستان سعودی و امارات متحده عربی در دوره اول ریاست جمهوری ترامپ از موضع جنگ طلبانه اش در برابر ایران حمایت کردند و تهران را رقیب خطرناکی در منطقه می دیدند.این دو کشور هنگامی که ترامپ ایالات متحده را از توافق هسته ای با ایران خارج کرد و متعاقبا فرمان ترور (شهید) قاسیم سلیمانی را داد، خوشحال شدند، اما پویایی های منطقه در دوره نخست رئیس جمهوری منتخب پایان یافته است. عربستان سعودی و ایران در مارس 2023 به توافقی دست یافتند که تنش ها در خلیج فارس را کاهش داده و بستر را برای رایزنی ها و تماس های دیپلماتیک در سطح بالا هموار سازند.در همین راستا بحرین، پس از سالها تنش با ایران، به تهران پیشنهادی برای تعامل داده است، به طوری که حمد بن عیسی آل خلیفه، پادشاه این کشور اعلام کرده که "دلیلی برای به تاخیر انداختن" از سرگیری روابط دیپلماتیک وجود ندارد. پادشاهی جزیره کوچک همچنین هدف قرار دادن ایران توسط اسرائیل در اکتبر گذشته را محکوم کرد، زمانی که جنگ سایه بین دو بازیگر با حملات تند و تیز آغاز شد.از منظر عربستان سعودی، هدف روشن است: ایجاد یک محیط منطقه ای باثبات برای تحقق رویای بنسلمان جهت تنوع بخشیدن به اقتصاد وابسته به نفت عربستان. از منظر ایران، دههها انزوای اقتصادی و سیاسی، در کنار بحران اقتصادی، آشتی با ریاض را به یک ضرورت تبدیل کرده است.همچنین نشانه هایی وجود دارد که نشان می دهد ایران ممکن است آماده مذاکره با ترامپ باشد. بسیاری از مقامات سابق، کارشناسان و سرمقاله های روزنامه ها در ایران آشکارا خواستار تعامل دولت با دوم رئیس جمهوری منتخب آمریکا شده اند. به نوشته نیویورک تایمز، تا اینجای کار، ترامپ نیز دست کم برای ترسیم مسیری متفاوت از کمپین «فشار حداکثری» آماده است. مقامات ایرانی گفتند که در ماه نوامبر، ایلان ماسک، مشاور نزدیک رئیس جمهوری، با سفیر ایران در سازمان ملل متحد دیدار داشت.ترامپ در سپتامبر با اشاره به پیشرفت برنامه هسته ای ایران مدعی شد: «ما باید توافق کنیم زیرا عواقب عدم توافق بسیار بالا است».
تنش بر سر نفت در حالی که کشورهای شورای همکاری خلیج فارس - بحرین، کویت، عمان، قطر، عربستان سعودی و امارات متحده عربی - به نظر میرسند که رویکرد معاملاتی ترامپ در دیپلماسی را پذیرا باشند، آنها ممکن است خود را در تضاد با سیاستهای اقتصادی رئیس جمهوری بیابند.وعده اصلی مبارزات انتخاباتی ترامپ تقویت تولید نفت و گاز ایالات متحده است، اقدامی که می تواند به اقتصادهای خلیج فارس آسیب برساند.اگر ایالات متحده آنگونه که ترامپ متعهد شده، تولید نفت را افزایش دهد، تولیدکنندگان نفت خلیج فارس بهانه اندکی برای افزایش تولید بدون کاهش قیمت خواهند داشت.بادر السیف، یکی از همکاران موسسه تحقیقاتی چتم هاوس مستقر در لندن، در گزارش اخیر نوشت: «افزایش اکتشاف و تولید نفت ایالات متحده قیمت ها را کاهش می دهد و اقتصادهای نفت محور خلیج فارس را به خطر می اندازد».همچنین انتظار میرود که ترامپ اجرای پروژههای گاز طبیعی مایع را سرعت بخشیده، مجوزهای معلق شده توسط بایدن را را اجرایی کرده و صادرات ایالات متحده به ویژه به اروپا را افزایش دهد.قطر که یکی از بزرگترین تولیدکنندگان گاز در کنار ایالات متحده است، به احتمال زیاد بیشترین آسیب را خواهد دید، اما تاکنون نگرانی های خود را کمرنگ جلوه داده است.
-
چهارشنبه ۲۶ دي ۱۴۰۳ - ۲۰:۲۹:۴۶
-
۵ بازديد
-
-
پیام فارس
لینک کوتاه:
https://www.payamefars.ir/Fa/News/902709/