بزرگنمايي:

پیام فارس - پنجمین نشست «روایت پنهان» با موضوع خاطره‌گویی آزادگان، روز سه‌شنبه دوم بهمن در حوزه هنری برگزار شد. در این نشست، چهره‌های نظامی و فرهنگی همچون امیر سرتیپ رحیم رستمیان، سرهنگ عسگر روح‌نواز، مصطفی بوالحسنی و مرتضی سرهنگی حضور داشتند. در جریان این رویداد، خاطراتی از نحوه برخورد با اسرای عراقی و تأثیرات این اقدامات بر شکل‌گیری نیروهای وفادار به ایران در آینده بیان شد.
عسگر روح‌نواز، رئیس کمیته بهداشت و درمان کمیسیون تبادل اسرا، با اشاره به تجربیاتش گفت: «در تمام مدتی که اسرای عراقی در ایران بودند، ارتباط مستقیمی با آن‌ها داشتم تا اطلاعات بیشتری درباره حزب بعث و عراق دوره صدام کسب کنم.» وی همچنین به روند تبادل اسرا پرداخت و توضیح داد که حدود پنج تا شش هزار اسیر عراقی درخواست پناهندگی به ایران داده بودند و برخی از آن‌ها بعدها به نیروهای سپاه بدر پیوستند.
روح‌نواز ادامه داد: «برای جلوگیری از مشکلات در روند تبادل اسرا، ابتدا آن‌ها را تفکیک می‌کردیم. اسرای تواب، اسرای بی‌طرف و در نهایت بعثی‌ها. این تفکیک ضروری بود چراکه بعثی‌ها حتی پس از بازگشت نیز با اسرای تواب رفتار خوبی نداشتند.»
او همچنین به نحوه رسیدگی به اسرای عراقی اشاره کرد و گفت: «در اردوگاه‌های ما به اسرا خواندن و نوشتن آموزش داده شد و هنگام بازگشت، به جای انگشت زدن، اوراق را امضا می‌کردند. به هر اسیر یک دست کت‌وشلوار و کفش داده شد تا با ظاهری آبرومند به کشورشان برگردند. برای همین 66 هزار دست کت‌وشلوار تهیه شد که باعث ایجاد کمبود این کالا در ایران شد.»
لحظات دشوار آزادگان ایرانی
در ادامه این نشست، مصطفی بوالحسنی، از آزادگان جنگ، خاطراتش را از دوران اسارت در عراق بازگو کرد. او گفت: «زندگی هر رزمنده اسیر دو نقطه عطف دارد؛ یکی لحظه اسارت و دیگری زمانی که پس از سال‌ها اسارت به وطن بازمی‌گردد. این لحظات با تمام سختی‌های دوران اسارت همراه است.»
او با اشاره به دشواری‌های اسارت افزود: «وزن من در اثر شکنجه‌های بعثی‌ها از 70 کیلوگرم به 51 کیلوگرم کاهش یافت. صلیب سرخ برای ما کارت شناسایی صادر کرد، اما روی این کارت‌ها عکسی نبود. بعدها فهمیدم که دلیل این کار، پنهان کردن آثار شکنجه بود.»
بوالحسنی همچنین به درگیری‌های خود با بعثی‌ها بر سر قرآن و کتاب‌های مذهبی اشاره کرد و گفت: «زمانی که صلیب سرخ قرآن و مفاتیح برای ما آورد، وضعیت روحی‌مان بهبود یافت. اما بعثی‌ها این کتب را از ما گرفتند و در اعتراض، اعتصاب غذا کردیم.»
این روایت‌ها، جنبه‌های پنهان و ناگفته‌ای از جنگ و پیامدهای آن را نشان می‌دهد و تأثیر رفتار ایران با اسرای عراقی در شکل‌گیری نیروهای وفادار به این کشور، همچون حشدالشعبی، را برجسته می‌کند.