چاپ

پیام فارس - به گزارش خبرنگار اجتماعی آفتاب نو، سرعت فرسایش خاک در ایران 7 برابر میانگین جهانی است! گزارش اخیر مرکز آمار ایران به وضوح نشان می‌دهد که در برخی از استان‌های کشور، بحران آب و فرونشست زمین نه تنها به یک واقعیت زیست‌محیطی، بلکه به یک بحران اقتصادی و اجتماعی تبدیل شده است. این بحران‌ها به ویژه در استان‌هایی که از نظر کشاورزی در صدر قرار دارند، به شدت با وضعیت منابع آبی کشور در تضاد هستند.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
بر اساس داده‌های این گزارش، استان‌های فارس، کرمان، خراسان رضوی و اصفهان که از بالاترین مصرف‌کنندگان آب در بخش کشاورزی هستند، به طور همزمان درگیر بحران‌های شدید فرونشست زمین نیز هستند.
استان کرمان، که در برخی از سال‌ها بیش از 30 سانتی‌متر فرونشست سالانه را تجربه می‌کند، در صدر این بحران قرار دارد.
در حالی که این استان‌ها در صدر مصرف آب قرار دارند، بسیاری از آنها از جمله خوزستان، فارس و اصفهان با بحران‌های کاهش بارندگی و کاهش ذخایر آب سدها دست و پنجه نرم می‌کنند.
اما آنچه این وضعیت را پیچیده‌تر می‌کند، نبود هماهنگی میان آمارهای کشاورزی و تغییرات زیست‌محیطی است. برای مثال، در استان مازندران که از نظر بارندگی در وضعیت مناسبی قرار دارد، منابع آبی به شدت تحت فشار قرار دارند. کاهش سطح آب‌های زیرزمینی و کاهش تراز تالاب میانکاله، نشان‌دهنده بهره‌برداری ناپایدار از منابع آبی است. به گفته کارشناسان، استفاده بی‌رویه از منابع آبی در این استان به افت شدید تراز سفره‌های زیرزمینی و تخریب تالاب‌ها منجر شده است.
در این میان، چالش‌های فرونشست و بحران آب به شدت با توسعه کشاورزی ناپایدار و عدم مدیریت صحیح منابع آبی ارتباط دارند.
استان‌هایی همچون آذربایجان غربی و همدان نیز از بحران آب و فرونشست رنج می‌برند. در این استان‌ها، کاهش بارندگی و مصرف بی‌رویه آب، به شدت بر وضعیت کشاورزی و منابع آبی تاثیر گذاشته است.
بحران اقتصادی و اجتماعی ناشی از بحران آبی این گزارش به وضوح نشان می‌دهد که بحران‌های زیست‌محیطی، به ویژه بحران آب، به یک بحران اقتصادی و اجتماعی عمیق در استان‌های کشاورزی تبدیل شده است.
در بسیاری از این مناطق، شاغلان کشاورزی، به ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک، به دلیل کمبود منابع آبی و افزایش هزینه‌های کشاورزی، با چالش‌های بزرگی روبه‌رو هستند.
نکته نگران‌کننده‌تر این است که بحران آب و فرونشست تنها به یک مسئله محیطی محدود نمی‌شود؛ بلکه تاثیرات آن بر سلامت اجتماعی و اقتصادی این استان‌ها به وضوح قابل مشاهده است.
کاهش درآمد کشاورزان، کاهش سطح معیشت مردم و مهاجرت از روستاها به شهرها، تنها بخشی از مشکلات ناشی از این بحران‌ها هستند.
بحران‌های آبی و فرونشست زمین در ایران، جدول زیر ارائه می‌شود:
استان
بحران‌های زیست‌محیطی
وضعیت منابع آبی
تاثیرات اقتصادی و اجتماعی

فارس	فرونشست زمین، کاهش بارندگی	کاهش بارندگی، کاهش ذخایر آب سدها	کاهش درآمد کشاورزان، مهاجرت روستاییان به شهرها
کرمان	فرونشست زمین (بیش از 30 سانتی‌متر در سال)	مصرف بالا در کشاورزی، کمبود منابع آبی	کاهش منابع آبی، مشکلات در کشاورزی و معیشت مردم
خراسان رضوی	فرونشست زمین	کاهش بارندگی، کاهش سطح آب‌های زیرزمینی	کاهش سطح معیشت کشاورزان، مشکلات در تأمین آب شرب
اصفهان	فرونشست زمین	بحران آب، کاهش ذخایر سدها	کاهش درآمد کشاورزی، مهاجرت و کاهش کیفیت زندگی
مازندران	کاهش تراز تالاب‌ها، فرونشست زمین	کاهش سطح آب‌های زیرزمینی، مصرف بی‌رویه منابع آبی	بحران در تالاب‌ها، افت تراز آب‌های زیرزمینی
آذربایجان غربی	فرونشست زمین، کاهش بارندگی	تنش آبی، کاهش بارندگی، مصرف بی‌رویه آب	کاهش کیفیت زندگی، بحران در تامین آب شرب و کشاورزی
همدان	فرونشست زمین، فروچاله‌ها	کاهش بارندگی، کاهش سطح آب‌های زیرزمینی	مشکلات کشاورزی، افزایش هزینه‌های تولید، مهاجرت روستاییان

این جدول به وضوح ارتباط میان بحران‌های زیست‌محیطی، وضعیت منابع آبی و تاثیرات آن بر وضعیت اقتصادی و اجتماعی استان‌ها را نشان می‌دهد.
نیاز به مدیریت جامع و یکپارچه منابع آبی با توجه به این داده‌ها، می‌توان نتیجه گرفت که مدیریت منابع آبی و کشاورزی در ایران به یک چالش بزرگ تبدیل شده است که نیازمند اتخاذ تصمیمات جدی و استراتژیک است. سیاست‌گذاران باید با توجه به بحران‌های فرونشست و بحران آب، راهکارهایی نوآورانه و همزمان برای بهره‌برداری پایدار از منابع آبی و احیای محیط‌زیست پیدا کنند. اگر این بحران‌ها مدیریت نشوند، ممکن است اثرات آن بر اقتصاد و جامعه ایران به شکلی جبران‌ناپذیر ادامه یابد.
+