چاپ

پیام فارس - فرهیختگان /متن پیش رو در فرهیختگان منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
علی ملکی| روز چهارشنبه اولین مصاحبه مسعود پزشکیان با یک شبکه خارجی منتشر شد. گفت‌وگوی رئیس‌‌جمهور با شبکه تلویزیونی آمریکایی «NBC» که با تبلیغات و فضاسازی رسانه‌ای قابل‌توجهی همراه بود، به‌عنوان فرصتی برای انتقال پیام‌های مهم از سوی ایران تلقی می‌شد. پزشکیان در این مصاحبه در مورد مذاکره با آمریکا، تهدیدات ترامپ و تحولات منطقه صحبت‌هایی داشت؛ اما هیچ موضع جدید یا رویکرد خاصی که نشان‌دهنده یک حرکت رو به جلو باشد، مطرح نشد. مصاحبه بیشتر در قالب پاسخ‌های کلیشه‌ای و تکراری به پرسش‌های مجری برنامه گذشت.
تبلیغاتی که در این باره صورت گرفته بود، مخاطبان را برای شنیدن حرف‌های جدید و مواضع جدی‌تر با توجه به شرایط منطقه آماده کرده بود. درنهایت اما این مصاحبه چیزی فراتر از انتظارات معمول نداشت و نتوانست تأثیر اجتماعی یا سیاسی خاصی ایجاد کند. اگر هدف این مصاحبه ایجاد تأثیر خاصی بود، بهتر بود با آمادگی بیشتری انجام می‌شد و اگر هم قرار بر این بود که در همین سطح باقی بماند، این حجم از تبلیغات برای آن ضرورتی نداشت.
NBC و اولین مصاحبه خارجی پزشکیان
سیدمحمدمهدی طباطبایی روز سه‌شنبه (25 دی‌ماه) در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «پیام مهم رئیس‌جمهور پزشکیان، در گفت‌وگو با «Lester Holt» مجری معروف آمریکایی از شبکه تلویزیونی NBC پخش خواهد شد.» این خبر به سرعت در رسانه‌های مختلف کشور بازتاب پیدا کرد و گمانه‌زنی‌ها برای پیش‌بینی «پیام مهم» آغاز شد. این اولین مصاحبه پزشکیان با یک رسانه خارجی بود و مورد توجه رسانه‌ها هم قرار گرفت. فارغ از رسانه‌های داخلی این خبر مورد توجه و پوشش رسانه‌های مختلف بین‌المللی مثل رویترز، بی‌بی‌سی، الجزیره و واشنگتن‌پست هم قرار گرفت.
تیم مشاوران دولت باید نسبت به محتوای ناآماده و بی‌برنامه مصاحبه رئیس‌جمهوری با رسانه آمریکایی پاسخگو باشند. چنین مصاحبه‌هایی که پیش از برگزاری آن‌ها انتظار عمومی با تبلیغات گسترده به شدت بالا می‌رود و خبر از یک پیام مهم داده می‌شود و همچنین مورد توجه رسانه‌های بین‌المللی قرار می‌گیرد، نیازمند آمادگی کامل و پیام‌هایی روشن، قاطع و تأثیرگذارند. اینکه یک فرصت دیپلماتیک و رسانه‌ای مهم به گفت‌وگویی کلیشه‌ای و بدون دستاورد مشخص تبدیل شود، نه‌تنها انتظارات داخلی و بین‌المللی را برآورده نمی‌کند، بلکه اعتبار دولت و ظرفیت‌های دیپلماتیک کشور را نیز زیر سؤال می‌برد.
امیدواریم بازگشت ترامپ به صلح ختم شود
بامداد چهارشنبه شبکه تلویزیونی NBC آمریکا بخشی از مصاحبه مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور ایران، با لستر هولت، مجری این شبکه را منتشر کرد و تا لحظه تنظیم این گزارش تنها همین بخش از گفت‌‌وگو منتشر شده است. با این حال در این گفت‌وگو، رئیس‌جمهور ایران درباره موضوعات مختلفی از جمله سیاست‌های داخلی و خارجی ایران، روابط با ایالات متحده، تنش‌های منطقه‌ای و اتهامات مطرح‌شده علیه ایران توضیحاتی ارائه کرد.
اولین سؤال لستر هولت درباره انگیزه پزشکیان از حضور در انتخابات بود. رئیس‌جمهور در پاسخ به این سؤال گفت به دلیل «مشکلات در کشور» و «کشور‌های مجاور» تصمیم گرفتم که مشکل را حل کنم.
چند روز بیشتر تا بازگشت دونالد ترامپ به کاخ‌سفید باقی نمانده و پس‌لرزه‌های این اتفاق در مرحله اول خود ایالات متحده را درگیر کرده است. از دخالت‌های ایلان ماسک به‌عنوان یکی از نزدیک‌ترین مشاوران ترامپ در انتخابات کشور‌های اروپایی گرفته تا رؤیاپردازی‌های توسعه‌طلبانه ترامپ درباره ایالات متحده.
در عین حال ترامپ همیشه نگاهش به تحولات منطقه غرب آسیا و به ویژه ایران و مسائل هسته‌ای هم بوده و مدام در این باره حرف می‌زند و تهدیدهایی می‌کند. در بخشی از این مصاحبه، رئیس‌جمهور به تهدیدهای دونالد ترامپ درباره افزایش فشار‌ها بر ایران واکنش نشان داد و گفت از همان اوایل که در ایران زندگی کرده‌ایم، آمریکا به دنبال «سرنگونی ایران» بوده است. رئیس‌جمهور ابراز امیدواری کرد که آمدن مجدد ترامپ به «صلح» و نه جنگ و خونریزی در منطقه و جهان منجر شود.
به‌علاوه پزشکیان در پاسخ به امکان مذاکره مستقیم با آمریکا، با اشاره به اینکه ما مشکل‌مان با گفت‌وگو نیست، بلکه در تعهدی است که از گفت‌وگو و مذاکره ناشی می‌شود، گفت ما گفت‌وگو‌های طولانی با گروه «1+5» داشتیم و به تمام تعهداتمان پایبند بودیم، اما متأسفانه «طرف دیگر» به تعهدات خود پایبند نبود.
از جنگ هراس نداریم اما به دنبال آن هم نیستیم
همزمان با افزایش تنش‌ها در منطقه، تبادل آتش میان ایران و اسرائیل هم در طول یک سال اخیر جزو مهم‌ترین مسائل بین‌المللی بود و توجه جهان را به خود جلب کرد. حمله به کنسولگری ایران در سوریه و ترور اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس در تهران و حمله به تأسیسات کشور از جمله این آتش‌افروزی‌ها بود که با پاسخ ایران مواجه شد. با این حال همچنان موعد پاسخ به اقدام اخیر آن‌ها نرسیده و رسانه‌های بین‌المللی هر از چند گاهی نسبت به عملیات وعده صادق 3 هشدار می‌دهند. این انتظار البته برای کابینه نتانیاهو چندان خوشایند نیست و آمریکا هم هر بار اعلام می‌کند که از اسرائیل در برابر پاسخ نظامی ایران دفاع خواهد کرد. طی این مدت حتی تأسیسات هسته‌ای ایران هم توسط برخی از مقامات آمریکایی مورد تهدید قرار گرفت. پزشکیان درباره واکنش ایران به اقدام نظامی احتمالی اسرائیل و آمریکا برای متوقف کردن برنامه هسته‌ای گفت طبیعتاً به «هر اقدامی» واکنش نشان خواهیم داد، ما از جنگ هراس نداریم، ولی «به دنبال آن هم نیستیم.» وی همچنین در پاسخ به پرسشی درباره احتمال حمله نظامی به ایران اظهار کرد: «امیدوارم که این اتفاق نیفتد؛ چراکه نه‌تنها به ضرر ما، بلکه به زیان تمامی بازیگران خواهد بود. تنش‌هایی که وجود دارد به نفع هیچ‌یک از طرف‌ها نیست. تمام آنچه تاکنون انجام داده‌ایم صلح‌آمیز بوده و به دنبال سلاح هسته‌ای نبوده‌ایم. با این وجود، آن‌ها ما را متهم می‌کنند که مشغول ساخت بمب هستیم. این توطئه‌ای است که به دنبال نوعی مستمسک هستند. این صحیح نیست.»
هر کاری برای صلح در منطقه انجام می‌دهیم
تنش‌های نظامی یک‌سال اخیر در منطقه، سطح و سرعت روابط دیپلماتیک را هم بالا برده است. این تنش‌ها که با جنایت‌های اسرائیل در نوار غزه و لبنان آغاز شد، به سقوط دولت بشار اسد در سوریه رسید و حالا طرح آتش‌بس در غزه در حال بررسی است. رئیس‌جمهور درباره تحولات اخیر در غزه، لبنان و سوریه و ادعا‌های تضعیف موقعیت ایران با تأکید بر اینکه «من ارتباطی به آن شکل نمی‌بینم» گفت برخی از دوستان شاید ارتباطی ببینند، اما در مقایسه با سال گذشته، «همبستگی و قدرت» ما و «مشارکت مردم» «بیشتر» شده و امنیت در کشور مستحکم‌تر بوده است.
وی همچنین درباره نقش ایران در برقراری آتش‌بس میان اسرائیل و حماس و آزادی گروگان‌ها اعلام کرد که ما «هر کاری از دستمان برآید» برای برقراری صلح در منطقه و آزادی اسیران انجام می‌دهیم.
ما قصد ترور ترامپ را نداشته و نداریم
مقصر دانستن ایران در حوادث مختلف، سناریوی تکراری آمریکایی‌ها به‌ویژه در سال‌های اخیر است. این اتفاق ممکن است هم در فضای رسمی سیاستی و هم در فضای عمومی ایالات متحده رخ دهد. رد شدن گلوله از بیخ گوش ترامپ در کمپین‌های انتخاباتی‌اش کافی بود تا پای ایران را به ماجرا باز کنند و همین اتفاق در ماجرای حمله سایبری به تأسیسات آمریکا هم رخ داد و ادعا شد که هکر‌های ایرانی عامل ماجرا هستند.
خبرگزاری رویترز در پوشش این مصاحبه اشاره می‌کند که وزارت دادگستری آمریکا یک مرد ایرانی را به ادعای ارتباط با یک نقشه ادعایی که برای ترور ترامپ طراحی شده بود، متهم کرد و این نقشه ادعایی قبل از هرگونه حمله‌ای خنثی شد. موضوعی که مورد پرسش از پزشکیان هم قرار گرفت و یکی از محور‌های مصاحبه پزشکیان با NBC درباره همین اتهامات و به‌ویژه طرح احتمالی ایران برای ترور دونالد ترامپ بود. پزشکیان در این خصوص گفت: «همه ترور‌هایی که در منطقه، اروپا و جا‌های دیگر می‌بینیم، آیا اثری از ایرانی‌ها در آن‌ها است؟ آیا ارتباطی بوده است؟ هرگز.» وی در ادامه تأکید کرد: «آنچه به‌عنوان توطئه علیه ترامپ مطرح می‌شود، نقشه اسرائیل و دیگر کشور‌ها برای ترویج دشمنی با ایران است.» پزشکیان در پاسخ به این پرسش که آیا ایران اقدامی برای کشتن دونالد ترامپ انجام خواهد داد، گفت: «از ابتدا هم چنین قصدی نداشتیم و نخواهیم داشت.»