چاپ

پیام فارس - به گزارش خبرنگار محیط زیست ایونا به نقل از پایگاه خبری بهار نیوز، اگر در خیابان‌های مرکز شهر بیروت قدم بزنید، ممکن است صدای پرنده‌ای زیبا توجه شما را جلب کند. شاید او را از فاصله‌ای نزدیک ببینید که روی شاخه درخت، چراغ برق یا کنار پنجره یک آپارتمان آواز می‌خواند.
اگر به این پرنده نزدیک شوید، ممکن است تعجب کنید که چرا فرار نمی‌کند و از شما نمی‌ترسد.
این پرنده که مینای هندی (مینای معمولی) نام دارد- و در بعضی مناطق با نام سار هندی نیز شناخته می‌شود- به نظر پرنده‌ای اهلی و دوست‌داشتنی می‌آید.
پرنده‌ای زیبا با بال‌های سیاه و سفید که با منقار و گونه‌های رنگ زردش متمایز می‌شود.
اگر متولد دهه هفتاد یا هشتاد میلادی باشید، شاید پرنده‌ای مشابه به نام «شیلا» را به یاد بیاورید، پرنده‌ای که در کارتون معروف «سندباد» همراه قهرمان داستان بود. شیلا در واقع متعلق به خانواده مرغ مینا بود.
صدای مینا بلند است و با تنوع زیادی آواز می‌خواند. او به پنجره‌ها نزدیک می‌شود و از مردم کوچه و خیابان‌ چندان دوری نمی‌کند.
اما نکته تعجب‌انگیز این است که این پرنده زیبا و رمانتیک، به‌عنوان یک پرنده مهاجم طبقه‌بندی می‌شود. این پرنده، شکارچی و خطرناک است و بسیاری از کشورها تلاش می‌کنند با آن مقابله کنند و از شرش خلاص شوند.
در رسانه‌های اجتماعی، ویدیوهایی از افرادی منتشر می‌شود که این پرنده را به عنوان حیوان خانگی نگه می‌دارند. علاوه بر صدای دلنشین و ظاهر متمایز، مرغ مینا توانایی تقلید صدا را نیز دارد.
به نوشته وب‌سایت آمریکایی «پرندگان جهان»، مینا نماد هوش، حافظه و توانایی تقلید است. در فرهنگ هند، این پرنده همچنین نمادی از عشق است، به این دلیل که میناها به صورت جفت زندگی می‌کنند و با هم از تخم‌ها محافظت می‌کنند و برای دفاع از جوجه‌ها و لانه‌شان با هم حمله می‌کنند.
مینا از خانواده طوطی‌ها نیست، بلکه به خانواده سارها تعلق دارد. این پرندگان معمولا نزدیک مناطق مسکونی زندگی می‌کنند، اما مینای هندی در تقلید صداها، حتی صدای انسان و کلمات، مهارت خاصی دارد و به همین دلیل افراد زیادی آن را نگه می‌دارند.
توانایی‌های این پرنده به همین جا محدود نمی‌شود. او می‌تواند صدای سایر پرندگان را برای جلب توجه یا شکار آنها تقلید کند و یا با این صداها وجود خطر را به هم‌ نوعان خود هشدار دهد.
مینا یک پرنده همه‌ چیزخوار است و منابع غذایی متنوعی دارد. او توانایی مقابله با پرندگانی بزرگ‌تر از خود، مثل کلاغ، را دارد و گاهی به صورت گروهی به قربانیانش حمله می‌کند.
زیستگاه اصلی این پرنده جنوب آسیا از جمله کشورهای هند، نپال و سریلانکا است. این پرنده به سرعت گسترش می‌یابد، زاد و ولد می‌کند و به محیط‌های جدید عادت می‌کند. امروزه مرغ مینا به وفور در خاورمیانه، آفریقا و استرالیا دیده می‌شود.
این پرنده اغلب در محله‌های مسکونی، به ویژه در نزدیکی مکان‌هایی که غذاهای اضافی را دور می‌ریزند، دیده می‌شود.
با اینکه صدای زیبای پرندگان دیگر را تقلید می‌کند، اما توانایی ایجاد صداهای آزاردهنده را نیز دارد، به ویژه هنگامی که با هم‌ نوعانش به صورت گروهی شروع به سر و صدا می‌کنند.
مرغ مینا در ابتدا به عنوان دوست کشاورزان و ساکنان مناطق شناخته می‌شد و برخی کشورها مثل استرالیا در اواسط قرن نوزدهم از آن برای کنترل و مهار حشرات استفاده می‌کردند.
اما به گفته دانشمندان، امروز این پرنده می‌تواند بسیاری از بیماری‌های پرندگان، انگل‌ها و حشرات مضر مانند کنه را منتقل و به گسترش آن‌ها کمک کند.
همچنین، مینای هندی تخم‌های خود را در حفره‌های میان درختان می‌گذارد و پس از ترک آنجا، انگل‌ و کنه‌ به جا می‌گذارد که مانع از لانه‌سازی پرندگان دیگر در همان مکان می‌شود.
وزارت کشاورزی استرالیا در گزارشی هشدار داده است که مینا می‌تواند انگل‌هایی را که عامل مالاریا هستند به انسان‌ منتقل کند.
مجله «ساینس دیلی» در سال 2018 نتایج تحقیقی علمی را منتشر کرد که در آن وجود بیماری «تریکومونیازیس» در پرندگان مینا شناسایی شده بود. این تحقیق نشان می‌داد که مینا، به عنوان یک پرنده مهاجم، قادر است این بیماری را به موجودات دیگر منتقل کند.علاوه بر این، مرغ مینا به هر محیطی که حمله می‌کند پرندگان بومی را هدف قرار می‌دهد و تخم آنها را می‌خورد.
او تلاش می‌کند هر پرنده دیگری را که بر سر غذا با او رقابت می‌کند از میان بردارد. کشتن پرندگان بومی توسط این پرنده، آسیب جدی به تنوع زیستی وارد می‌کند.
مینا به کبوترها و گنجشک‌ها حمله می‌کند، آشیانه‌های آن‌ها را ویران می‌کند و حتی کلاغ‌ها و مرغ‌ها را در مزارع از بین می‌برد.او همچنین به محصولات کشاورزی هجوم می‌برد، از محصولات آن‌ها تغذیه می‌کند و باعث خراب شدنشان می‌شود.تغییرات آب و هوایی تاثیری بر او ندارد، بلکه برعکس، از هوای گرم برای زاد و ولد و افزایش جمعیت استفاده می‌کند.
مینای هندی در کشورهای گوناگون با شرایط آب و هوایی متنوع زندگی می‌کند.
با تمام ویژگی‌های مثبت و منفی که به مرغ مینا نسبت داده می‌شود، این پرنده به دلیل توانایی بالای سازگاری با محیط‌های جدید و مهارتش در تقلید صداها، به‌عنوان یکی از باهوش‌ترین پرندگان شناخته می‌شود.اتحادیه جهانی حفاظت از طبیعت در سال 2000، مینا را در فهرست صد گونه مهاجم جهان قرار داد.
پرندگان مینا اخیرا در الجزایر مشکل‌ساز شده‌اند. یک انجمن محیط زیستی محلی، پس از مشاهده افزایش جمعیت این پرنده در جنگل‌های الجزایر، خواهان مقابله با آن و کاهش آسیب‌هایش شد.
کشورهای حوزه خلیج فارس پیش از الجزایر اقدام به راه‌اندازی کارزارهای ملی برای مبارزه با مینای هندی کرده‌اند.
در دسامبر 2022، اداره محیط زیست عمان تدابیری را برای از بین بردن مرغ مینا در استان ظفار آغاز کرد.
مرکز حیات وحش عربستان نیز برنامه‌ای را برای کاهش جمعیت این پرنده اجرا کرده و اداره محیط زیست و تغییرات اقلیمی قطر هم اقدامات مشابهی انجام داده است.
در ژوئن 2023 وب‌سایت «اخبار اردن» گزارشی منتشر کرد که نشان می‌داد این پرنده در تمام مناطق اردن گسترش یافته و تصاویری از حضور آن را در منطقه صویلح به اشتراک گذاشت.
یک وب‌سایت محیط زیستی نیز در سال 2017 درباره شیوع گسترده پرنده مینا در بیروت و سایر شهرهای لبنان هشدار داده بود.
سازمان‌های دیگری مانند «جمعیت زمین لبنان» نیز درباره افزایش جمعیت مرغ مینا هشدار داده‌اند و تلاش می‌کنند با راه‌اندازی کارزارهایی در اینستاگرام، مکان‌های گسترش و تعداد آن‌ها را ثبت و پیگیری کنند.