بزرگنمايي:
پیام فارس - مژده عینی - مجموعه میراث جهانی پاسارگاد در شهرستان پاسارگاد قرار دارد. این مجموعه شامل سازههایی همچون آرامگاه کوروش بزرگ، باغ پادشاهی پاسارگاد، کاخ دروازه، پل، کاخ بارعام، کاخ اختصاصی و آب نماهای باغ شاهی است.
این مجموعه جهانی در ایام نوروز امسال یکی از پربازدیدترین آثار تاریخی در کشور شناخته شد.
بیشتر بخوانید: اخبار روز خبربان
اما سیاوش آریا فعال و پژوهشگر تاریخ ایران و میراث فرهنگی در فارس از ساخت و ساز در قبرستان «مادر سلیمان» و شکسته شدن عرصه و حریم ممنوعه میراث جهانی پاسارگاد سخن میگوید.
سیاوش آریا فعال و پژوهشگر تاریخ ایران و میراث فرهنگی در فارس با ارسال تصاویری برای خبرنگار ما، اظهار کرد: در بازدید میدانی در نوروز امسال، دیوارکشی در گورستان روستای «مادر سلیمان» که از یک سال پیش آغاز شده بود و به بهانۀ توسعۀ آن، به وقوع پیوسته است همچنان عرصه و حریم میراث جهانی پاسارگاد را هدف قرار داده و ضابطه و قوانین میراث فرهنگی را نقض کرده است.
او با انتقاد از مسئولان میراث فرهنگی شهرستان پاسارگاد و استان فارس درخصوص شکسته شدن عرصه و حریم میراث جهانی پاسارگاد و نادیده گرفتن این موضوع، گفت: ساخت این سازه در درون گورستان «مادر سلیمان» به تازگی در حال انجام است.

آریا با بیان اینکه بر اساس قوانین میراث فرهنگی، خود قبرستان «مادر سلیمان» باید در آینده نزدیک به بیرون از حریم درجه 2 و یا درجه 3 و دوردستها جا به جا شود، اضافه کرد: هرگونه توسعه، ساخت و ساز و پِی کَنی و ... در آن ممنوع بوده و تخلف محسوب میشود و هیچ شخص یا نهاد و سازمانی اجازه ندارد که برخلاف قانون عمل کند.
او با تاکید بر اینکه توسعه قبرستان «مادر سلیمان» و ساخت و ساز در درون آن، نقض ضابطههای عرصه محسوب میشود و ممنوع است و باید هرچه زودتر برچیده شود، افزود: از طرف دیگر، خطر خروج از سازمان یونسکو در کمین میراث جهانی پاسارگاد وجود دارد.
پژوهشگر تاریخ ایران و میراث فرهنگی تصریح کرد: بر اساس ماده 560 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)، هرکس بدون اجازه از وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کشور، یا با تخلف از ضابطۀ مصوب و اعلام شده از سوی این وزارتخانه، در حریم آثار تاریخی - فرهنگی نام برده در این ماده، عملیاتی انجام دهد که سبب تزلزل بنیاد بناها شود، یا در نتیجه آن عملیات، به بناها و آثار نام برده خرابی یا لطمه وارد شود، افزون بر رفع آثار تخلف و پرداخت خسارت وارده، به زندان از یک تا سه سال محکوم خواهد شد.
فعال میراث فرهنگی در فارس با بیان اینکه کارشناسان و فعالان میراث فرهنگی درخواست برچیدن دیوارکشی و ممنوعیت توسعه گورستان «مادر سلیمان» و ساخت و سازهای تازه را دارند، گفت: فاصله بنای در حال ساخت با آرامگاه کوروش، کم است که نشان از بی توجهی مسئولان میراث فرهنگی نسبت به حفاظت از حریم و عرصه میراث جهانی پاسارگاد است.

آریا افزود: تُل نخودی که آثاری از هزارۀ سوم و دوم پیش از میلاد در آن به دست آمده و به ثبت ملی نیز رسیده است در نزدیکی گورستان «مادر سلیمان» قرار دارد که تابلو میراث فرهنگی در کنار تپه نصب شده و هشدارهای لازم و قانونهای مربوطه بر روی آن نوشته شده است. حال چگونه است که اجازه ساخت و ساز در گورستان «مادر سلیمان» داده شده است؟
او تاکید کرد: کارشناسان و کُنشگران میراث فرهنگی از مسئولان میراث فرهنگی استان و امور پایگاههای جهانی و ملی کشور درخواست رسیدگی و پیگیری درخصوص تخلفهای انجام شده، دارند تا خدشهای به میراث جهانی پاسارگاد وارد نشود.
در ادامه خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان این موضوع را از میراث فرهنگی استان فارس پیگیری کرد.
محمد ثابت اقلیدی مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان فارس نیز درخصوص ساخت و ساز در قبرستان روستای «مادر سلیمان» و شکسته شدن عرصه و حریم ممنوعه میراث جهانی پاسارگاد، اظهار کرد: بعضی مواقع روستاها در عرصه آثار تاریخی قرار دارند که از جمله آنها مجموعه جهانی پاسارگاد است که بخشی از روستای مادرسلیمان در عرصه آن قرار گرفته و دیگری آتشکده در شهر فیروزآباد است.
او ادامه داد: در روستای مادرسلیمان یک گورستان در مجاورت آرامگاه کوروش قرار دارد و از قدیم مردم این روستا اموات خود را در آنجا دفن میکردهاند.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان فارس اضافه کرد: در این گورستان هم اموات مردم دفن شده و هم اینکه قبور مطهر 12 شهید دوران دفاع مقدس از اهالی روستا در آنجا قرار دارد.
ثابت اقلیدی گفت: قبور شهدا در گذشته یک متر و نیم کُرسی داشته و مردم هنگام زیارت قبور شهدا از پلکان استفاده میکردهاند و همچنین سازهای فلزی حدود 6 متری روی قبور شهدا قرار داشت که میراث فرهنگی با مسئولان مربوطه آنجا وارد مذاکره میشود و آن کُرسی جمع آوری و سازه فلزی هم ساماندهی میشود یعنی ارتفاع سازه که بالغ بر 6 متر بوده، چون در حریم پاسارگاد منظر برای ما مهم است به حدود 4 متر کاهش پیدا میکند.
او افزود: از آنجا که در اطراف قبرستان، درخت واقع شده و مانند جنگل است، کسی که در آرامگاه کوروش قرار دارد اساسا گورستان و سازه را نمیبیند و قابل مشاهده نیست.

ثابت اقلیدی تصریح کرد: فاصله قبرستان تا آرامگاه کوروش بیش از 250 تا 300 متر است و کمی هم زاویه دارد.
او بیان کرد: در شهر گور ((اردشیرخوره یا فیروزآباد قدیم) که محلی باستانی در شهرستان فیروزآباد استان فارس است) هم، چون زمینی برای انتقال گورستان وجود ندارد اموات در عرصه آثار تاریخی دفن میشوند.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان فارس اضافه کرد: سعی کردهایم که شهدا را تکریم کنیم و ما در این خصوص موظف هستیم.
ثابت اقلیدی ادامه داد: تدبیری که انجام دادهایم اینکه ارتفاعی که قبور شهدا داشته از 6 متر به 4 متر کاهش پیدا کرده و ساماندهی انجام شده است.
او در پاسخ به این سوال که آیا با استناد از ماده 560 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات)، نمی توان از توسعه قبرستان پیشگیری کرد؟ با تاکید بر اینکه قبرستان روستای مادرسلیمان از گذشته و سالهای قبل وجود داشته و اکنون هم محدود شده است، گفت: گورستان مربوط به گذشته است و با تدابیری که صورت گرفته فضا کاهش پیدا کرده یعنی هم از لحاظ ارتفاع و هم به لحاظ حجمی قبور شهدا تقلیل یافته است و از لحاظ منظری، قبرستان و سازه قابل مشاهده نیست.
ثابت اقلیدی افزود: قبلا یک سازه فلزی و نازیبا بر قبور قرار داشت ولی اکنون ساماندهی شده است.

او تاکید کرد: به هیچ وجه به کسی اجازه ساخت و ساز در عرصه آثار تاریخی داده نمیشود و در این قسمت قبور مطهر شهدای دفاع مقدس از اوایل انقلاب وجود داشته است اما ساماندهی شده و در منظر افراد نیست و قبرستان و سازه مشاهده نمی شود.
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان فارس گفت: عکسها از درون قبرستان روستای مادرسلیمان گرفته شده به همین جهت آرامگاه کوروش از آن سمت قابل مشاهده است، اما گردشگران و بازدیدکنندگان در آرامگاه کوروش، قبرستان مادرسلیمان را مشاهده نمی کنند، چراکه از سمت آرامگاه کوروش، درخت و جنگل دیده میشود و قبرستان و سازه قابل مشاهده نیست.
او تصریح کرد: به لحاظ تکریم شهدا و در سالهای قبل توافقاتی شده و در قبرستان، ساماندهی انجام گرفته که مربوط به قبل هم است.
یادمانهای تاریخی سرمایه و پشتوانه فرهنگی کشور و امانتی در نزد ما هستند و حفاظت و نگهبانی از آنها بر دوش همه مردم، نهادها و سازمان هاست؛ بنابراین ضرورت دارد، همه شهروندان و سازمانها با همکاری یکدیگر برای پاسداری و نگهداری از آنها تلاش کنند.
محوطه تاریخی فرهنگی پاسارگاد پنجمین مجموعه ثبت شده در فهرست آثار میراث جهانی در ایران است که با شماره 1106 در تیر 1383 خورشیدی برابر با جولای 2004 میلادی در نشست یونسکو در کشور چین به ثبت جهانی رسید.
پاسارگاد در فاصله 135 کیلومتری شهر شیراز قرار دارد.