بزرگنمايي:

پیام فارس - وطن امروز / «تعطیلی‌های مکرر و چالش مدیریت انرژی» عنوان یادداشت روز در روزنامه وطن امروز به قلم مرتضی علیزاده است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
در سال‌های اخیر، تعطیلی‌های مکرر در ایران به یکی از موضوعات بحث‌برانگیز تبدیل شده است. این تعطیلی‌ها که به دلایل مختلفی از جمله کمبود منابع انرژی و شرایط آب و هوایی اتخاذ می‌شود، نه‌تنها تأثیرات منفی بر زندگی روزمره مردم دارند، بلکه به عنوان یک راه‌حل پایدار برای مدیریت انرژی نیز به‌شدت مورد نقد قرار می‌گیرند.
یکی از دلایل اصلی تعطیلی‌ها، کمبود برق و انرژی در فصل‌های گرم سال است. در این زمان، مصرف برق به طور چشمگیری افزایش می‌یابد و زیرساخت‌های موجود قادر به تأمین این نیاز نیستند. عموما هم دولت‌ها به جای اتخاذ تدابیر بلندمدت و پایدار برای حل این مشکل، به تعطیلی‌های مکرر متوسل می‌شوند. اما از آغاز به‌کار دولت چهاردهم تعطیلی به دلیل کمبود برق به فصل سرد نیز سرایت کرده که این رویکرد نه‌تنها از مشکلات موجود نمی‌‌کاهد، بلکه باعث ایجاد نارضایتی عمومی و کاهش کیفیت زندگی شهروندان نیز می‌شود.
تعطیلی‌ها بیش از هر چیز بر عدم برنامه‌ریزی مناسب در زمینه مدیریت منابع انرژی دلالت می‌کند. اگر دولت به جای اتخاذ تصمیمات کوتاه‌مدت، به فکر توسعه زیرساخت‌ها و افزایش ظرفیت تولید برق باشد، می‌تواند به‌طور مؤثرتری با بحران‌های انرژی مقابله کند. سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر، مانند انرژی خورشیدی و بادی، می‌تواند راه‌حلی پایدار و مؤثر باشد که هم نیازهای فعلی کشور را تأمین می‌کند و هم در حفظ محیط‌زیست نیز موثر خواهد بود. 
از سوی دیگر، تعطیلی‌ها تأثیرات اقتصادی جدی بر کسب‌وکارها دارند. بسیاری از کارگاه‌ها و کارخانه‌ها مجبور به توقف فعالیت خود می‌شوند که این امر می‌تواند منجر به کاهش تولید، بیکاری و افزایش قیمت کالاها شود. در واقع این تعطیلی‌ها می‌تواند چرخه اقتصادی کشور را مختل کند و به نارضایتی عمومی دامن بزند. در شرایطی که کشور با مشکلات اقتصادی دست و پنجه نرم می‌کند، اتخاذ تصمیماتی که به افزایش بیکاری و کاهش تولید منجر شود، می‌تواند تبعات جبران‌ناپذیری را در پی داشته باشد. علاوه بر این، تعطیلی‌ها برای نظام آموزش‌و‌پرورش کشور نیز تبعات منفی دارد. مدارس و دانشگاه‌ها در زمان تعطیلی‌ها مجبور به تغییر برنامه‌های آموزشی خود می‌شوند که این امر می‌تواند بر کیفیت آموزش نیز موثر باشد. دانش‌آموزان و دانشجویان ممکن است در یادگیری خود دچار اختلالاتی شوند که طبعا نظام آموزش و تربیت کشور را در بلندمدت تحت تاثیر قرار می‌دهد.

نکته دیگری که لازم است مورد توجه قرار گیرد، نارضایتی عمومی ناشی از این تعطیلی‌هاست. مردم به دلیل عدم ثبات و پیش‌بینی‌پذیری در برنامه‌های روزمره خود دچار سردرگمی و استرس می‌شوند. این موضوع می‌تواند به کاهش اعتماد عمومی نسبت به دولت منجر شود و احساس ناامیدی را در جامعه گسترش دهد. در چنین شرایطی، دولت باید تلاش کند با ارائه راهکارهای منطقی و پایدار، مجددا اعتماد مردم را جلب کند.
مجموعه این مقدمات به ما نشان می‌دهد دولت به جای توسل به تعطیلی‌های مکرر، باید به دنبال راهکارهای بلندمدت برای مدیریت انرژی باشد. ایجاد زیرساخت‌های مناسب، سرمایه‌گذاری در فناوری‌های نوین و استفاده از منابع تجدیدپذیر می‌تواند به عنوان راهکارهایی مؤثر برای حل بحران انرژی پیگیری شود. علاوه بر این، اطلاع‌رسانی مطلوب و شفاف به مردم درباره وضعیت انرژی کشور و برنامه‌های دولت می‌تواند به کاهش نارضایتی‌ها کمک کند. 
به طور کلی، تعطیلی‌های مکرر راه‌حلی پایدار برای مدیریت انرژی نیست و تبعات منفی گسترده‌ای بر زندگی روزمره مردم، اقتصاد و آموزش دارد. دولت باید با اتخاذ تدابیر جامع و منطقی، دنبال راهکارهایی باشد که علاوه بر تأمین نیازهای فوری، به توسعه پایدار کشور نیز کمک کند. در این راستا، تدابیر کلیدی متعددی وجود دارد که نخستین و مهم‌ترین آن، تنوع‌بخشی به منابع انرژی است. سرمایه‌گذاری در انرژی‌های تجدیدپذیر مانند انرژی‌های خورشیدی و بادی می‌تواند وابستگی به سوخت‌های فسیلی را کاهش دهد تا کشور در حوزه انرژی به سمت آینده‌ای پایدارتر حرکت کند. 
از طرفی، بهینه‌سازی مصرف انرژی نیز در شرایط فعلی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است که در این باره با آموزش عمومی و تشویق صنایع به استفاده از فناوری‌های نوین، می‌توانیم مصرف انرژی را به طرز چشمگیری کاهش دهیم. علاوه بر این توسعه زیرساخت‌های انرژی نیز باید در دستور کار قرار گیرد. در این رابطه نوسازی شبکه‌های توزیع و انتقال انرژی هم تلفات را کاهش می‌دهد و هم امکان بهره‌برداری بهتر از منابع تجدیدپذیر را فراهم می‌کند. 
همچنین با توجه به آلودگی‌های شدید در کلانشهرها و تعطیلی‌های مکرر در این رابطه، تشویق به استفاده از وسایل نقلیه برقی می‌تواند قدمی بزرگ در راستای کاهش آلودگی هوا و مصرف سوخت‌های فسیلی باشد که ایجاد ایستگاه‌های شارژ و ارائه مشوق‌های مالی برای خرید خودروهای برقی، می‌تواند این روند را تسریع کند. 
در این باره سیاست‌گذاری‌های حمایتی نیز نقش مهمی در تغییر وضع فعلی دارند. قوانین و مقرراتی که توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر را تسهیل کنند، می‌توانند تاحدودی انگیزه‌های لازم را برای سرمایه‌گذاران فراهم آورند. تحقیق و توسعه در زمینه انرژی‌های نو نیز یکی دیگر از راهکارهای برون‌رفت از این شرایط است. حمایت از پژوهش‌ها و همکاری با دانشگاه‌ها می‌تواند منجر به کشف فناوری‌های جدید و کارآمدتر شود. 
مدیریت بار یا همان Demand Management نیز ابزاری موثر برای کاهش مصرف در زمان اوج بار است. با استفاده از سیستم‌های هوشمند، می‌توان مصرف‌کنندگان را به استفاده بهینه از انرژی ترغیب کرد. در کنار این موارد می‌توانیم نیم‌نگاهی به همکاری‌های بین‌المللی داشته باشیم و با تدوین برنامه‌های استراتژیک و تبادل تجربیات با کشورهای دیگر، به سمت آینده‌ای پایدارتر حرکت کنیم.